Tabiatdan bir hovuch sayohat
 

Mamlakatimizga shu kunlarda Koreya Respublikasi Milliy Assambleyasi delegatsiyasi tashrif buyurgan.

Bugun Koreya Respublikasi Milliy Assambleyasi “Koreya – O‘zbekiston” parlamentlararo do‘stlik Assotsiatsiyasi raisi Pak Kvang On boshchiligidagi delegatsiya a’zolari Samarqandga kelishdi.

 Samarqandda O‘zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vaziri A.A.Abduhakimov delegatsiya a’zolari bilan uchrashdi. Janubiy Koreya parlament a’zolari turizm, madaniy-gumanitar sohalarda hamkorlikni mustahkamlashga tayyor ekanliklarini bildirdilar.

Mehmonlar Samarqandning tarixiy obidalari, shuningdek, “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universiteti  bilan tanishdilar.

Агар сиз бирдан вилоятларга хизмат сафари билан чиқишингиз керак бўлиб қолса, ёки Ичан-Қалъа ёнида Instagram учун расмлар олмоқчи бўлсангиз, бизда сиз учун қувончли хабар бор, самолётда саёҳат қилиш поезддан арзонроқ.

Масалан Самарқандга бор-йўғи 110 679 УЗС эвазига учиш мумкин https://avs.io/209lQ

Авиачипталарни аviasales.uz (https://www.aviasales.uz/?params=TAS1) сайти орқали авиакомпаниялар нархида онлайн харид қилиш мумкин.

Самарқанд – тарихи бир неча минг йилларга бориб тақаладиган қутлуғ маскан. Ер юзининг сайқали, Шарқ гавҳари, қадимий ва ҳамиша навқирон, алломаларга бешик бўлган замин, деган таърифу тавсифларга сазовор бўлган кент.

Дунёнинг исталган мамлакатига бориб, “Самарқандданман” деб айтсангиз ўзгача ҳурмат ва ҳавас билан қарши олишади. Бу заминда бўлганини гапиради ёки бориш орзусида эканини айтади. Ана шундай пайтда бежиз Самарқанд инсон умри давомида бир марта бўлса-да бориб кўриш шарт бўлган шаҳарлар қаторида эътироф этилмаганини англайсиз. Бўлмаса, дунёда мамлакат камми, шаҳарлар камми? Самарқанд ана шу минглаб шаҳарлар қаторида элликтадан биттаси. Бу ҳам бир неча йил олдинги эътироф. Балки бугун Самарқанд йигирмата, ўнта энг эътибордаги шаҳарлар қаторидадир. 

Майли, буниси ўз йўлига. Лекин айни чоғда Самарқанд чиндан ҳам дунёнинг йирик маданият, маърифат, сиёсий мулоқотлар марказига айланмоқда. Табиийки, бу ерга келувчи сиёсий арбоблар, олим, уламолар, сайёҳлар ҳар қачонгидан кўпайган. Энг муҳими, улар борадиган манзиллар бугун фақат Регистон ва Шоҳизинда, Амир Темур мақбараси ва Ҳазрати Хизр масжиди, Имом Бухорий ва Имом Мотуридий мажмуаларидан иборат эмас, ўнлаб, балки юзлаб объектлар бор. Уларнинг барчаси бориб кўришга, зиёрат қилишга ва завқланишга арзийди, диди нозик ҳар қандай инсонни ҳайратлантиради.

Туризм йил давомида 

Шу пайтгача Самарқандда баҳор ва куз ойларини сайёҳлик мавсуми ҳисоблашарди. Сабабини сўрасангиз, ушбу вақтда ҳаво салқин ва саёҳат учун қулай бўлади, хорижликлар асосан, шу пайтни танлайди, деб жавоб беришарди. Аммо бу гапга ишониш қийин, шундай гаплар билан ўзимизга тасалли берганмиз, холос. Миср доим иссиқ бўлса-да сайёҳлар эҳромларни кўриш учун йилнинг тўрт фаслида ҳам бу сеҳрли ўлкага боради-ку. Ёки Осиё мамлакатларида ёз ойлари биздаги каби жазирама бўлмайдими, Европа ва Америкада қор ёғмайдими, ёмғирлар мавсуми йўқми? Бор, албатта. Зиёрат учун, саёҳат учун ҳар бир фаслнинг ўзига яраша гўзаллиги, фойдалана олсангиз, қулайлиги мавжуд. Шу йилнинг баҳор ойлари эди. Ургутдаги Терсак туризм қишлоғи ҳақида мақола тайёрлаш учун бу гўзал гўшага борганимизда Франциялик сайёҳларни учратдик. Аксарияти кекса ёшли кишилар бўлгани учун “ҳозир тоғларимизда кўп ёмғир ёғяпти, бундай вақтда кўнгилдагидек саёҳат ҳам қилолмаётгандирсизлар”, деб сўрадик улардан.

– Биз шунинг учун саёҳатга келдик-ку, – деди улардан бири кутилмаганда. – Ўзбекистоннинг табиатини яхши биламиз, қолаверса, ҳозир қачон, қаерда, қандай об-ҳаво кузатилишини ҳам бир неча кун олдин билиш мумкин. Саёҳат учун фақат қуёшли, салқин пайт бўлиши шарт эмас, Ўзбекистонинг гўзал табиатидан ҳар қандай шароитда баҳра олиш мумкин. Бизга шуниси ёқади.

Тўғри-да тўрт фасли бирма-бир намоён бўладиган юртлар дунёда кўп эмас. Не бахтки, Ўзбекистон ана шундай ўлка. Йилнинг тўрт фасли ҳам ўз вақтида, ўз ўрнида келади. Шунинг учун бугун юртимизда сайёҳликка мавсумий деб қараш тушунчаси йўқолмоқда.

Ўн йил олдинги билан таққосласак, фарқ жуда катта бўлиши табиий, яқин йилларга назар солайлик. Маълумотларга кўра, Самарқандга пандемиядан олдин, 2019 йилнинг биринчи ярмида 198 минг нафар хорижлик, 1 миллионга яқин маҳаллий сайёҳ келган экан. Бу йил эса 114 давлатдан 240 минг нафардан ортиқ чет эллик, 1 миллион 245 минг нафар маҳаллий турист келибди. Чет эллик сайёҳларнинг Самарқандда бўлиш кунлари уч йил олдин ўртача 2 кунни ташкил этган бўлса, бугун 2,6 кунга етди. Кунлик харажати ўртача 100 АҚШ долларидан 152 долларга етган. Маҳаллий сайёҳларда ҳам ана шундай ўсиш кўрсаткичларини кўриш мумкин.

Бу – шунчаки рақамлар эмас, албатта, унинг ортида қанча иш ўрни, қанча даромад, қанча сервис, инфратузилма борлиги соҳа иши билан таниш бўлганларга яхши маълум.

– Туризм соҳасини ривожлантириш мақсадида кейинги етти йилда Ўзбекистон Республикаси Президенти ва ҳукумати томонидан 30 дан зиёд фармон ва қарорлар қабул қилинди, – дейди Самарқанд вилояти ҳокимининг туризм, маданият, маданий мерос ва оммавий коммуникациялар масалалари бўйича ўринбосари Р.Қобилов. – Бир қатор давлатлар фуқаролари учун виза тартиблари соддалаштирилди. Қўшни мамлакатлар билан фаол ҳамкорлик алоқалари йўлга қўйилди. Туризм соҳаси вакиллари давлатимиз томонидан ҳар томонлама қўллаб-қувватланди. Пандемия шароитида эса уларга кўплаб имтиёз ва енгилликлар берилди. Ана шу ишлар натижасида пандемия чекловлари юмшатилгач, туристик фирма ва компанияларимиз иш фаолиятини қийналмай давом эттирди. Соҳанинг иқтисодиётдаги улуши тез суратларда ошиб бормоқда. Масалан, ўтган йил туризм хизматларининг вилоятимиз ялпи ҳудудий маҳсулотидаги улуши 0,8 фоизни ташкил этган бўлса, жорий йилнинг биринчи чорагида 1,2 фоиздан ошди. Албатта, бу ҳам катта рақам эмас, аммо бугун яратилаётган имконият ва шароитлар туфайли кўрсаткич ошиб бориши аниқ.

Айни пайтда вилоятимизда 6642 ўринли 154 та меҳмонхона, 791 ўринли 32 та ҳостел ва 2585 ўринли 270 та меҳмон уйи мавжуд. Йилнинг дастлабки беш ойида 14 та меҳмонхона, 28 та меҳмон уйи фаолияти йўлга қўйилди. Туроператорлар сони 10 тага ошди ва 200 га яқинлашди.

Меҳмонхона ва туристик фирмалар фақат Самарқанд шаҳрида ташкил этилмаяпти, вилоятимизнинг бошқа ҳудудларида ҳам очилмоқда. Жумладан, яқинда Каттақўрғон туманида 25 ўринли битта меҳмонхона, Тойлоқ туманида 6 та ва Нуробод туманида 4 та оилавий меҳмон уйи очилди.

Янги йўналиш ва хизматлар кўпайди

Шу пайтгача Самарқандга келадиган сайёҳлар асосан шаҳардаги тарихий обидалар ва муқаддас қадамжоларга бориш билан чекланарди. Зиёрат туризми йўналишидаги сайёҳлар Имом Бухорий мажмуаси ва шу каби бошқа объектларга борарди. Эндиликда Самарқандда зиёрат туризми объектлари сони 50 тадан ошди. Шунингдек, 42 та гастрономик туризм нуқтаси, 25 та экотуризм маскани, 21 та тиббий туризм муассасаси, 10 та этнотуризм, 16 та агротуризм объекти ташкил этилди ва уларнинг барчасида ҳамма вақт сайёҳлар бор.

– Мамлакатимизга ташриф буюрувчи хорижий туристлар асосан халқимизнинг миллий турмуш тарзига, урф-одатларига қизиқиш билдиради, – дея сўзида давом этади Р.Қобилов. – Шу мақсадда икки йил олдин Самарқанд туманидаги тарихий Конигил қишлоғини туризм қишлоғига айлантириб, бу ердаги Сиёб ариғи атрофи обод қилинди ва элликдан ортиқ туристик хизматлар объекти, жумладан, 20 та меҳмон уйи, 15 та устахона, сувинер дўконлари ва миллий таомлар тайёрлаш ошхоналари, новвойхона, ун тегирмони, шолини оқлаш тегирмони ишлаяпти. Сайёҳлар уларнинг фаолияти билан танишиш баробарида шу маҳсулотлардан тайёрланган миллий таомларни татиб кўришлари, бу таомларни тайёрлаш жараёнларини кузатишлари мумкин. Масалан, Конигилда етиштирилган гуруч шу ердаги тегирмонда тозаланиб, палов тайёрланади. 

Конигилдаги тажриба ўзини оқлагач, Ургут туманидаги Терсак, Пайариқдаги Чоштепа, Нурободдаги Оқсой, Каттақўрғон туманидаги Андоқсой ва Қўшработдаги Пангат қишлоқларини туризм қишлоғига айлантириш ишларига киришдик. Мазкур туризм қишлоқларида бир қатор хизмат кўрсатиш турлари, яъни оилавий меҳмон уйлари, миллий таомлар тайёрлайдиган умумий овқатланиш шохобчалари, кулолчилик, каштачилик каби хизматлар йўлга қўйилмоқда. 

Экстремал туризм ёки сафари туризми йўналишида 5 та янги йўналиш ташкил этилди. Яъни, 22 километрлик “Самарқанд – Тарағай” йўналишида Амир Темур ғоригача, 12 километрлик “Самарқанд-Шаршара” йўналишида экстремал тоғ туризми бўйлаб саёҳат қилиш мумкин. Бу йўналишларда альпинизм, тоғ бўйлаб пиёда юриш, велосипедда ҳаракатланиш имконияти яратилган. 

Туризм кўчалари сонини янада кўпайтириш, сайёҳларга туну-кун савдо ва сервис хизматлари кўрсатиш бўйича ҳам аниқ дастурлар асосида иш олиб борилмоқда. Ушбу йўналишда Самарқанд шаҳридаги Ислом Каримов кўчасини “shopping” туризм кўчасига, Бозоров кўчасини “Pub Street” кўчасига, Алишер Навоий кўчасини санъат ва туризм кўчасига айлантириш ишлари олиб борилмоқда. Шаҳарнинг марказий ва сайёҳлар кўп ҳаракатланадиган кўчаларда 30 дан зиёд FOOD TRUCK (кўчма овқатланиш шохобчалари) фаолияти йўлга қўйилди. Худди шундай кўчалар барча туман ва шаҳарларда ҳам ташкил этилмоқда. 

Сайёҳларни кўпроқ жалб қилишнинг яна бир усули оммавий сайл ва фестивалларни кўпайтиришдир. Бу борада йил якунига қадар 12 та йирик тадбир, жумладан, 1 та ярмарка, 5 та фестивал, 2 та спорт тадбири, 2 та кўргазма танлови, 1 та карнавал ҳамда ёшлар ва зиёрат туризм ҳафталиги тадбирлари ташкил этиш кўзда тутилган. Бу тадбирлар белгиланган вақтда ўтказиб келинмоқда. Масалан, Наврўз умумхалқ байрами кунларида Самарқанд шаҳрида “Кабоб фестивали”, Жомбой туманида “Улоқ кўпкари” мусобақаси, Ургут туманида “Миллий ҳунармандчилик маҳсулотлари кўргазмаси” ўтказилди. Йил якунига қадар “Самарқанд нон сайли”, “Анжир сайли” каби тадбирлар кўзда тутилган.

Вилоятга ташриф буюрувчи сайёҳларга қулайликлар яратиш мақсадида яқинда Самарқанд халқаро аэропортида енгил автотранспорт воситаларини қисқа муддатли ижарага бериш хизмати жорий этилди.  Ушбу хизмат доирасида ўнга яқин “Volkswagen” ва “Mersedes-Benz” русумли электромобиллар хорижий туристларга ижарага берилмоқда. Алишер Навоий кўчасининг Университет хиёбони билан кесишган қисмида велосипед тўхташ жойи ва ижара хизмати ташкил этилди.

Вилоятдаги сайёҳлар кўп борадиган 26 та музей ва маданий мерос объектларида ҳам сайёҳлар учун муносиб шарт-шароит яратишга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Айни пайтда ушбу объектларнинг аксариятида пандуслар ўрнатилиб, ногиронлиги бўлган шахсларнинг эркин ҳаракатланиши учун имкониятлар кенгайтирилган. Шунингдек, объектларда аудио гид, гид-таржимон, миллий либослар ижараси хизматлари йўлга қўйилди. Регистон майдонида маданий дастурлар, концертлар намойиш этилмоқда. Музейлар соат 22:00 гача фаолият кўрсатмоқда.

Замонавий аэропортдан кўркам масканлар сари

БМТ халқаро туристик ташкилоти (UNWTO) маълумотига кўра, Ўзбекистон туризм соҳаси ўсиш суръати бўйича жаҳонда тўртинчи ўринни эгаллаган. Бу албатта, сайёҳларга замон талабларига мос сифатли хизмат кўрсатишни, замонавий инфратузилма яратишни тақозо этади.

Айни шу мақсадда 2018 йилда Самарқанд халқаро аэропортини кенгайтириш режалаштирилди. 2019 йилнинг июлида Президент Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан лойиҳа миқёси янада йириклашди. Аэропорт билан биргаликда Самарқандда замонавий туристик марказ қуриш белгиланди.

Икки йил давомида Самарқанд аэропортида қурилиш-бунёдкорлик ишлари амалга оширилди. Замонавий терминал биноси ҳамда янги учиш-қўниш йўлаги, замонавий радиолокация тизими, 24 та самолёт ҳамда 700 автомобиль учун тураргоҳ барпо этилди. Иккита телескопик трап орқали 4 та самолётга чиқиш енглари ҳозирланди. 

Аэропортнинг янги терминалининг йўловчи ўтказиш қуввати соатига 1000 кишини ташкил этади. Мунтазам рейслар сони эса ҳафтасига 120 тагача етади. Айни пайтда мазкур аэропорт маҳаллий аҳоли ва хорижлик сайёҳларга ўз эшикларини очиб, сифатли хизмат кўрсатмоқда.

Бугунги кунда Ислом оламининг қутлуғ зиёратгоҳларидан бири саналган, Пайариқ туманидаги Имом Бухорий мажмуасини ҳам қайта қуриш ишлари давом этмоқда. Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан ушбу мажмуа буюк муҳаддис Имом Бухорий бобомизнинг муқаддас динимиз йўлидаги хизматларига муносиб тарзда бунёд этилмоқда. Бу ерда 10 минг ўринли масжид, 21 гектар майдонда улуғ аждодларимизнинг диний мероси ва моддий маданий мерос объектларини акс эттирувчи тематик хиёбон, 3 та меҳмонхона ва 24 та оилавий меҳмон уйларидан иборат, шунингдек 3000 нафар зиёратчиларга хизмат кўрсатувчи “ҳалол” стандартига эга умумий овқатланиш корхоналари фаолияти йўлга қўйилиб зиёрат туризми мажмуаси барпо этилади.

Президентимиз 15 июль куни Самарқандга ташрифи давомида ҳам мазкур объектда бўлиб, қурилиш ишларини ўз вақтида ва сифатли бажариш, бу ерда зиёратчилар учун ҳар томонлама қулай шароит яратиш юзасидан кўрсатмалар берди. 

Самарқанд туманида жойлашган эшкак эшиш канали атрофида 260 гектар майдонда янгидан бунёд этилаётган “SILK ROAD SAMARKAND” туристик мажмуаси ҳам бугун Самарқанддаги энг йирик ва асосий қурилиш объектларидан бири ҳисобланади. Айни пайтда сўнгги пардозлаш ва ҳудудни ободонлаштириш ишлари давом этаётган мазкур лойиҳанинг умумий қиймати 353 миллион долларга баҳоланмоқда. Яқин кунларда очилиши режалаштирилган кўп тармоқли сайёҳлик мажмуаси нафақат Самарқанд, балки бутун Марказий Осиё учун замонавий мажмуага айланиши, маданий, гастрономик, тиббий ва ишбилармонлик туризми объектларини бирлаштириши кўзда тутилмоқда.

Марказда жаҳон андозалари даражасидаги меҳмонхоналар, истироҳат боғи, дам олиш масканлари, ресторанлар, кафе ва барлар, шунингдек, халқаро анжуманлар маркази ва маданият масканлари жойлашади. Халқаро архитекторлар ва муҳандислар жамоаси томонидан ишлаб чиқилган замонавий лойиҳа турли тематик зоналарни бутун Марказий Осиё минтақасида ўхшаши бўлмаган уйғун меъморий ансамблга бирлаштирган.

Комплекс бир нечта бўлимдан ташкил топган бўлиб, эшкак эшиш каналининг шимолида конгресс маркази ва ландшафтлар билан безатилган тўртта ҳашаматли меҳмонхонани ўз ичига олган бизнес кластер жойлашган. Жанубий кластерга ҳар бирининг ўзига хос даволаш-санаторий йўналишига эга бўлган тўртта бутик меҳмонхона, шунингдек, экоқишлоқ, “Абадий шаҳар” тарихий-этнографик мажмуаси, савдо майдончалари киради.

Мазкур объект ҳақида батафсил тўхталмаймиз. Сабаби бу ҳақда яқин кунларда мажмуа очилиши муносабати билан кенгроқ, алоҳида материал тайёрлаймиз.

Умуман, айни чоғда Самарқанд вилоятида туризм соҳасида 365 та янги лойиҳа амалга оширилмоқда ва уларнинг ишга тушиши билан 15 мингга яқин янги иш ўринлари яратилади. Иш ўрни шунча бўлганидан кейин, бу масканлар хизмат кўрсатадиган туристлар сонини тасаввур қилаверинг.

Бугун Самарқанд – жаҳон туризм марказларидан бирига айланмоқда. Бу баландпарвоз гап эмас, реал ҳақиқат. Буни халқаро ташкилотлар эътироф этмоқда, дунё аҳли Самарқандга интилмоқда. Самарқанд том маънода ер юзининг сайқалига айланиб, дунё аҳлини ўзига чорламоқда.

Самарқандга хуш келибсиз!

Ғолиб Ҳасанов, Алишер Исроилов (сурат), ЎзА

https://uza.uz/uz/posts/samarqand-faqat-registondan-iborat-emas-yoxud-er-yuzining-sayqali-turistik-salohiyatiga-bir-nazar_391436

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diverfikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-sonli qarorining 1-ilovasi 25-bandiga binoan,
- hududlarda turizm axborot markazlarini tashkil etish; 
- mamlakatdagi axborot markazlarini turizm salohiyatini namoyish etuvchi targ‘ibot materiallari bilan ta’minlash;
- targ‘ibotga doir barcha choralarni amalga oshirish vazifasi belgilangan.
       Shuni ko‘zda tutgan holda,  bosh boshqarma tomonidan Andijonning sayyohlar ko‘p tashrif buyuradigan qator obyektlari, xususan, Andijon temir yo‘l vokzali axborot markazi mamlakatimiz va viloyat turizm salohiyatini targ‘ib qiluvchi bir qator targ‘ibot materiallari bilan  ta’minlandi.

Сурхондарё вилояти Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш бошқармаси Ахборот хизмати томонидан тақдим этилган фото суратларда Бойсун туманида жойлашга Бойсун ўрмон хўжалигининг табиат манзараларидан акс этган.

2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi PQ-232-son qaroriga ko‘ra, “Yoshlar turizm oyligi” doirasida talaba va yoshlarni mamlakatimizning diqqatga sazovor joylari, qadimiy yodgorliklari, muqaddas qadamjolariga sayohatlarini uyushtirish bo‘yicha Toshkent viloyatida salmoqli ishlar amalga oshirilmoqda. 

Bu bo‘yicha yoshlarni mamlakatimizning barcha viloyatlariga sayohatga borishlari yuzasidan sa’y-harakatlar yo‘lga qo‘yilgan. 
 

Toshkent viloyatidagi Ichki va Ziyorat turizmida olib borilgan ishlar, hududdagi ziyorat obyektlarining holati hamda mavjud muammolarni aniqlash va bartaraf etish bo‘yicha Turizm va madaniy meros vazirligining ishchi guruh vakillari viloyatning hududiy boshqarmasida bo‘lishdi. 

Nazorat jarayonida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-son qarorining 17-bandi ijrosi bo‘yicha hududda mavjud madaniy meros obyektlarining tahlili hamda o‘tkazilgan xatlov yuzasidan kuzatuvlar olib borildi.

Shuningdek, viloyatdagi “Iyk-Ota” va “Shodmalik ota” ziyoratgohlarida yaratilgan sharoitlar o‘rganilganda namozxona mavjudligi, sanitar-gigiyenik shoxobchalar mavjudligi, 500 ta kitoblar jamlanmasidan iborat kutubxona shakllantirilganligi, obodonlashtirish ishlari olib borilganligi ma’lum bo‘ldi. Shu bilan birga, boshqa qadamjolar ham ham sayohatchilar uchun barcha sharoitlar, jumladan chiqindi qutilari mavjudligi, yo‘l ko‘rsatkich belgilari o‘rnatilganligi, ko‘kalamzorlashtirish ishlari olib boriganligiga guvoh bo‘lindi.

– Obodon ishlariga mehr berganliklaring ma’lum va bu meni quvontirdi, deydi ziyoratgohda farroshlik qilayotgan ayollar bilan suhbat davomida Turizm va madaniy meros vazirligining ishchi guruhi a’zosi Ichki va ziyorat turizmini rivojlantirish boshqarmasi mas’ul xodimi Soliyeva Shaxlo mamnuniyat bilan.

O‘rganishlar natijasida qaror ijrosi yuzasidan “O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil” shiori ostida yillik reja asosi (834 ming may iyul oylari) da joylarda tashkiliy va tag‘ibot ishlari olib borilganligi ma’lum bo‘ldi. Buning pirovardida 316.7 ming aholining sayohatlari amalga oshirilib, rejaga nisbatan 102.7% ga erishilgan.

Bu borada sayohatlarning amalga oshirilish samaradorligini yaxshilash uchun viloyatda mavjud sharoitlar yo‘lga qo‘yilgan. Xususan, hududda hozirgi kunda 68 nafar gid ekskursavodlar faoliyati mavjud hamda faol 53 ta turkompaniyalar bilan ishlar amalga oshirilmoqda.

Kuzatuvlar yakuniga ko‘ra, olib borilgan ishlar ijobiy baholanib, kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha ko‘rsatmalar berildi.  

Oʼzbekistonning ziyorat turizmi salohiyatini targʼibot qilish boʼyicha Indoneziyaning TVRI(Televisi Republik Indonesia) davlat teleradiokompaniyasi vakillaridan tashkil topgan delegatsiya aʼzolari Buxoroda suratga olish ishlarini olib bordi

Joriy yilning 19-iyunь kuni Indoneziyaning bir guruh ijodkorlari TRI telekanali uchun Buxoroning ziyorat maskanlarida suratga ishlarini olib bordi.

"Buxoro islom madaniyati poytaxti boʼlgani sabab Indoneziyada bu qadim va muqaddas shaharga qiziquvchilar juda koʼp. Shu sabab biz Buxoroning muqaddas qadamjolarini xalqimizga namoyish etmoqchimiz",- dedi loyiha rejissyori Tia Tetra.

Shuningdek, Indoneziya telekanali ijodkorlari Buxoroning Аrk qoʼrgʼonidan Labi hovuzgacha boʼlgan manzilda ham suratga olish ishlarini olib borishdi.

Андижоннинг Марҳамат туманида дорбоз Юнусали ота Ғозиевнинг ажойиботларга тўла хонадони бор. Ноодатийлиги шундаки, келган меҳмонлар учун дарахтлар устида антиқа ўриндиқлар қурилган. Салқин, баҳаво манзилда шилдираб сув оқади.
Туризм ва маданий мерос вазирлиги мана шундай жойларни асраш ва қўллаб-қувватлашга алоҳида эътибор қаратади.

Қашқадарё вилояти Яккабоғ туманидаги Ҳисор тоғ тизмалари билан чегарадош ҳудудларда Вори деган қишлоқ бор.

Мазкур қишлоққа ўтган йили электр энергияси етиб борди. Унгача қишлоқ аҳолиси чироқ ва фониздан фойдаланган.  

Нива” русумли машинада тоққа қараб отландик. Сабаби бошқа машинада ушбу қишлоққа чиқишни деярли имкони йўқ. Йўл жуда нишаблик ва тошлоқ. Тотар маҳалла фуқаролар йиғинига қарашли Калта қўл қишлоғи орқали Вори қишлоғи томон ўрлай бошладик. Экстремал завқ берувчи ўнқир-чўнқир йўлларда машина мотори оғир хурсинганча кучаниб гувиллайди. 

Тоққа кўтарилишимиз билан салқин ҳаво ва ажойиб табиат бизни қарши олди. Пастда ҳеч учратмайдиган бежирим гуллар ҳиди кишини тетиклантирувчи Зарафшон арчалари виқор билан ўсган. Гўё тоғ харсангларини қўллари билан маҳкам ушлаб тургандек. 

Маълум бир масофага борганда машинамиз мотори қизиб кетди. Бироз тўхтаб совитдик. Машинадан тушиб атрофни кузата бошладик. Биздан чамаси 100 метрлар масофада икки аёл кўринди. Улар нималарнидир териш билан банд эди. Қизиқсиниб олдига бордик. 

Тоғ аёли жуда “ҳуркак” бўлар экан. Камераларимизни кўриб рўмолларини ёпиб тескари қараб олди. Шу ҳолатда уларни суҳбатга чорладик. Улар Калта қўл қишлоғидан ёввойи тоғ бодоми теришга чиққан экан. Уларнинг таъкидлашича, тоғда ёввойи ҳолда ўсган бундай бодомнинг таъми аччиқ бўлиб, жуда шифобахш экан.   

– Ҳар йили тоққа аччиқ бодом тергани чиқамиз, – дейди ўзини таништиришни истамаган аёл. – Уларни териб олгач, жувозда эзиб ёғини оламиз. Мавсумда терилган бодомлардан 25-30 литргача бодом ёғи чиқади. Бир литрини 150 минг сўмгача сотамиз. Тирикчиликда оға. 

Рост, тоғда яшаш машаққатли, аммо саховатли табиат тоғликларга машаққат билан бирга кўплаб неъматларни ҳам инъом этган. Бодомдан ташқари, тоғ дўланаси пишади. Шифобахш гиёҳларнику айтмаса ҳам бўлади. Бундан ташқари мусаффо ҳаво, болдек ширин сув. 

Йўлда давом этдик. Ниҳоят тоғнинг энг юқори қаватига чиққанимизда Вори қишлоғи кафтдек кўзга ташланди. Мана шундай баландликдаги кенг ялангликни вориликлар ватан қилган. Бу ерларда қиш узоқ давом этгани боис, баҳор кеч келади. Кўм-кўк адирликда ҳамма пичан ўриш билан банд. Улардан бирини суҳбатга чорладик.  

– Ҳар йили биринчи ўсган пичанни чалғида (ўт ўришга мўлжалланган ўроқдан катта иш қуроли) ўриб оламиз, – дейди ўзини Зокир дея таништирган қотмадан келган йигит. – Кийин чорва қўйиб юборилади. Мана шу йиғилган хашакларни қиш бўйи чорвамизга едириб чиқамиз. 

Тоғнинг энг баланд чўққиларига яқин ушбу қишлоқда бор йўғи 20 дан ортиқ хўжалик яшайди. Яшаш шароити оғир бўлгани сабаб бугунги кунгача 2-3 бора қишлоқ аҳолиси чўл ҳудудларга кўчирилган. Ўзларини тили билан айтганда қишлоқда ҳақиқий “ватанпарварлар” қолган. Ҳовлилар ҳам тарқоқ жойлашган. 50-100 метрда битта уй. 

Энг қизиғи ўтган йилнинг куз ойларигача қишлоқда электр энергияси умуман бўлмаган. Оқсоқолларнинг айтишича, тинимсиз мурожаатлардан сўнг қишлоққа электр-энергияси тортиб берилган.  

– Энди-энди одамларимиз маиший техникалардан фойдалана бошлади, – дейди 91 ёшли Норраҳмат бобо Ортиқов. – Илгари қишлоғимиз жуда гавжум бўлган. 80 йилларда ва мустақилликдан кейин икки марта аҳоли Миришкор туманига кўчирилган. Лекин нима бўлганда ҳам бу ер киндик қонимиз тўкилган жой. Неча-неча асрлардан буён бу тупроқни ватан қилиб, ота-боболаримиз яшаб келган. Биз ҳам яшаяпмиз. 

Авлодларимиз ҳам яшайди. Юртимиздаги ўзгаришлар шабадаси бизнинг қишлоққача етиб кела бошлади. Ҳамма хонадонларга электр симлари тортилди. Суюлтирилган газ баллонлари етиб келди. Кичиккина бўлсада замонавий мактаб биноси қуриб берилди. Шукр ҳаётимиз ёмон эмас. 

Норраҳмат бобо тўқсон ёшдан ошганига қарамай ҳали бардам ва тетик. Ўғил ва набираларга қўшилиб, томорқадаги арпаларни ўриш ишларига ҳам иштирок этади. Ўқитувчилик касбидан пенсияга чиққан кекса фахрий қишлоқ тарихини шундай баён қилди. 

– Вори сўзи шамол тегирмонининг овозидан келиб чиққан, – дейди отахон. – Қадимда қишлоғимизда кўплаб шамол тегирмонлари бўлган. Тоғнинг усти бўлгани учун шамол пастга нисбатан кучлироқ эсади. Шунинг учун шамол тегирмонларидан ота-боболаримиз унумли фойдаланган. Тегирмон шамол ёрдамида айланганда вариллаган овоз чиққан. Шу-шу қишлоқ номи Вори бўлиб қолиб кетган. Қишлоғимиз жуда қадимий аслида. Мўғуллар даврида бу ерда тошдан темир ажратиб олинган ва эритилган. 

Чунки қишлоқ яқинида кўмир кони ҳам бор. Ҳозир ҳам қишлоғимиз одамлари қиш келиши олдидан ўша конлардан кўмир қазиб келишади. 

Дарҳақиқат, қишлоқ одамлари жуда самимий, кенг майдонларга арпа, буғдой, картошка экишади. Боғдорчилик, чорвачилик қилишади. Асосий транспорт воситаси эшак ва от. Ерни ҳайдаш учун ҳўкиз қўшилган омочлардан фойдаланишади. Қайси хонадонга кирманг қаймоғи олинмаган тоғ қатиғи билан меҳмон қилишади. 

– Қишлоқ аёллари йил бўйи тиним билмайди, – дейди 83 ёшли Гулсара момо Бобомуродова. – Жун йигириб, гилам тўқиймиз, куви пишиб сариёғ оламиз, томорқада ишлаймиз. Ўзим тикувчилик қилганман. Ҳозир тикув машинани игнасидан ипни кўзойнаксиз ўтказаман. Турмуш ўртоғим эрта вафот этди. Тикувчилик ортидан 8 нафар фарзандни боқиб вояга етказдим. Уйли жойли қилдим.  

Қишлоқ табиати ҳақиқатда гўзал. Ҳавоси тоза. Булоқ сувлари ҳар бир ҳовлидан шилдираб оқиб туради. Аммо маиший турмуш учун етарли шароит йўқ. Масалан, тиббий хизмат деярли йўқ. Ҳомиладор аёллар маҳаллий доялар ёрдамида уйида туғади.

Оғирроқ касал бўлиб қолса, яратганга таваккал қилиб пастга эниб боради. Таълим сифати ҳам жуда паст даражада. Имконини топганлар фарзандларини пастдаги қишлоқ мактабларига олиб боришади. Мобил алоқа деярли ишламайди. Хуллас Вори қишлоғи аҳолиси  мана шундай табиий муҳитда яшаб келмоқда.  

Ўлмас Баротов, 
Жамшид Норқобилов (сурат) ЎзА

Вилоятимизнинг фаол ёшлари Шаҳрисабзда Халқаро “Ёшлар Туризми” қурултойи фестивалига иштирок этмоқда.
Қашқадарё вилояти Шаҳрисабз туманидаги “Лочин” болалар соғломлаштириш оромгоҳида 8-12 август кунлари ўтказиладиган “Ёшлар туризми ойлиги” доирасида “Ёшлар туризми” қурултойи иштирокчилари тантанали равишда кутиб олинди. 
Ёшлар туризми қурултойида "Энг намунали гуруҳ" кўрик-танлови ўтказилмоқда.

Эсингизда бўлса ўтган галги мақолаларимизда Қашқадарё вилояти Китоб тумани тоғ этагида жойлашган Хўжаилмкони қишлоғида қад ростлаган қадимий чинор ва Хўжаги Имканагий зиёратгоҳи ҳақида ҳикоя қилган эдик. Бу галги мақоламиз эса ушбу қишлоқ одамларининг қадимий усулда коризлар орқали қишлоққа сув олиб келиб деҳқончилик ва боғдорчилик қилиш сирлари ҳақида.

Хўш, аслида кориз ўзи нима? Маълумотларга кўра, кориз (форсча) — ер ости сувларини йиғиш ва уларни ер юзасига чиқариш учун қуриладиган ер ости иншооти бўлиб, аҳолини сув билан таъминлаш, ерларни суғоришда қўлланилган. Кориз Яқин Шарқ, Жануби-Шарқий Осиёда кенг тарқалган. Ўрта Осиёнинг тоғли ва тоғ олди ҳудудларида учрайди. Масалан, Туркманистоннинг Ашхобод шаҳри яқинида чуқурлиги 100 метр, сув сарфи 150- 225 л/с. Ўзбекистоннинг Бухоро, Самарқанд, Навоий вилоятларида 200 га яқин кориз қазилган. 20-асрнинг 20-йилларига қадар Ўрта Осиёда кориз сувларидан экинларни суғоришда фойдаланилган.

Кориз кавлаш ер ости сувлари сатҳида рўй берадиган ўзгаришлар ва жой рельефидаги нишабликни аниқ белгилашни талаб этган. Бу махсус асбоблар (астролябия, ватерпас) воситасида амалга оширилган. Кориз трассаси белгилаб чиқилгач, шу трасса бўйлаб ҳар 5 - 40 метрда қудуқлар ковланган. Қудуқларнинг чуқурлиги 14 - 15 метрдан баъзан 60 - 70 метргача борган. Қудуқлар сувли қатламга туташадиган лаҳим (туннель) орқали бир-бирига бирлаштирилган. Лаҳимнинг баландлиги 1,5 метр, эни 1 метр бўлиб, деворлари ёғоч ёки тошлар билан мустаҳкамланган. Узунлиги жой нишаблигига қараб бир неча километргача чўзилган.

Масалан, Нурота (Навоий вилояти)даги “Мастон” номли коризнинг 280 та қудуғи бўлиб, бош қудуғининг чуқурлиги 14 метр ва лаҳимнинг узунлиги 3 километр бўлган. Кориз қурилиши даврида бу қудуқлар тупроқ-шағални чиқариб ташлашга, коризни ишлатиш даврида эса кузатиш (назорат), тиклаш, тузатиш ва ҳаво алмаштириш учун хизмат қилади. Хўжаилмкони қишлоғининг шарқий қисмида 13 та қудуқни ер остидан бирлаштириб қазиб ўтказилган, қишлоқ аҳолисини булоқ суви билан таъминлаб турадиган кориздан бугунги кунда ҳам фойдаланилмоқда. Қишлоқ оқсоқолларининг таъкидлашича, қудуқлар қадимий бўлиб, Хўжаилмкони қишлоғининг вужудга келиш тарихи билан боғлиқ.

– Ушбу коризлардан бугунги кунгача фойдаланиб келамиз, – дейди Маҳмуд бобо Қодиров. – Қазилган даври ота-боболаримизнинг айтишига қараганда темурийлар даврига бориб тақалади. Ҳар йили ҳашар йўли билан тозалаймиз. Коризга сув қарийб ярим километр узоқликдаги чашмадан тортиб келинган. Аҳамиятли томони кориздан келаётган сув қишин-ёзин бир хил ҳароратда бўлади. Яхлаб ҳам кетмайди, қизиб ҳам. Бу сувдан ичимлик суви сифатида ҳам фойдаланса бўлади.

Маълумки, бир қатор Шарқ мамлакатлари, жумладан, Ўрта Осиёда қишлоқ хўжалиги ривожида сунъий суғоришнинг аҳамияти катта бўлган. Сунъий суғоришнинг энг оммавий турларидан бири коризлар ёрдамида суғориш, яъни ер ости ёки дарё, булоқ сувини ер ости каналлари орқали оқизишдир. Фотомухбир ҳамроҳлигида коризга қуйиладиган чашма томон отландик. Баланд-баланд тепаликлар. Ҳар 30-40 метрда битта қудуқ бор. Ниҳоят қудуқлар тугагач бетон ариқ бошланди. Чашмадан чиқаётган сув аҳоли томонидан шу ергача бетон ариқларда олиб келинган. У ёғи тепалик бўлгани учун ер ости туннеллари (кориз) қазилган. Ниҳоят чашманинг бошланиш нуқтасига етиб келдик. Зилолдек тиниқ булоқ суви маҳобатли тошлар орасида жимирлаганча сизиб чиқиб турибди. Сув шу қадар тиниқки, ичида сузиб юрган балиқлар яққол кўзга ташланади. Чашманинг ўнг томони чуқур жарлик. Афтидан илгари чашма суви шу жарликка оққан. Кейинчалик маҳаллий аҳоли томонидан тоғ ён бағри бўйлаб ариқ орқали чашма сувининг йўналиши ўзгартирилган ва қишлоққа тортиб кетилган. Бу каби маҳорат билан қазилган коризлар ота-боболаримизнинг миробликда нақадар тажрибали бўлганлигидан далолат беради.

Мамлакатимизда бугунги кунга қадар фойдаланишдан тўхтамаган ягона кориз ҳам шу бўлса керак.

Ўлмас Баротов,

Хушманзара тоғлар қўйнидаги Бойсун тумани гўзал табиат манзаралари, зилол, шифобахш сувлари, болдек ширин табиий мевалари билан дунёга танилган.

Узоқ ўтмишга бориб тақаладиган археологик ёдгорликлари, номоддий маданий мероси, бой тарихи билан етти иқлимга овоза бўлган. 

Сержило гўшага келган сайёҳлар палеолит даврига оид инсоният бешиги – Тешиктош камари, Амир Темур, Мачай ғорлари, олтмиш беш миллион йиллик динозаврлар излари, ўз замонида муҳим истеҳком, стратегик иншоот вазифасини бажарган Узундара, Қўрғонзал, Туманқўрғон сингари археологик ёдгорликлари, минг йиллик тарихга эга Сайроб чинорлари, Хўжамайхона зиёратгоҳи билан яқиндан танишишни истайди. Омонхона, Сайроб шифобахш сувларидан, гўзал табиат манзараларидан бахраманд бўлишга ошиқади. Кейинги йилларда сайёҳлар Хўжақўчқор ота аномалик зонаси, Хўжағурғур ота ғори, Тангисар каньони билан ҳам жуда қизиқмоқда.

–Инсониятнинг энг қадимги манзилгоҳларидан бири бўлган Бойсун сайёҳлик салоҳияти ҳали ишга солинмаган туристик манзилларга эга ҳудуд,–дейди Сурхондарё вилояти ҳокими ўринбосари, вилоят туризм ва маданий мерос бош бошқармаси бошлиғи Жўрабек Тўраев. – Бу ерларда замонавий меҳмонхона ва бошқа хизмат кўрсатиш шохобчалари, дельтоплан майдончалари барпо этиш, тоғ спорти, дор йўллари сингари туристик масканлар ташкил этиш ҳудудга янада кўпроқ сайёҳларни жалб этишга хизмат қилади. Масалан, Бойсун тоғ даралари қўйнида Американинг Аризона каньонларидан фарқ қилмайдиган Тангисар каньони табиат зонаси бор. 

Бу ҳудуд ўрта асрларда муҳим стратегик жой бўлиб, савдо карвонлари ва қўшинлари учун транзит вазифасини бажарган. Бухоро, Самарқанд ва Чошдан Бақтрия ва Ҳиндистонга, Ҳиндистон ва Бақтриядан Марказий Осиё шаҳарларига юк ташишнинг энг қисқа йўли саналган. Эндиликда бу жой нафақат ана шу тарихи балки, жаҳондаги ноёб қизил тоғ дараси билан ҳам кўпчиликда қизиқиш ўйғотмоқда. Мазкур туристик маскан келгусида йирик сайёҳлик ҳудудга айлантирилиб, бу ерда ҳаво шарлари ташкил этиш режалаштирилмоқда. Бу каби мисолларни кўплаб келтириш мумкин.

Дунёнинг турли давлатларидан келаётган туристларнинг серфайз гўша ҳақидаги самимий дил сўзлари ҳам осмонўпар тоғлар қучоғида ястаниб ётган Бойсуннинг сайёҳлик маконига айланаётганига яққол далилдир.

Холмўмин МАМАТРАЙИМОВ, ЎзА 

Joriy yilning 25-iyul kuni Xorazm viloyati Xiva shahar 4 sektor “Sangar” MFYda viloyat hokimligi hamda 4-sektor mutasaddilari ishtirokida sayyor qabul bo’lib o’tdi. Qabulda ko’tarilgan 7 ta masala yuzasidan 35 ta fuqaroning murojaatlari ko’rib chiqilib, 1 tasi ijobiy hal qilindi, 6 tasiga asoslantirilgan huquqiy tushuntirish berildi.
 

“Chuseok” koreys madaniyati festivaliga barcha toshkentliklar va shahar mehmonlari tashrif buyurishi mumkin. Hosil bayrami 17-sentabr kuni soat 10:00 da Ohangaron shossesi 4-metro bekati ro‘parasida joylashgan Koreya madaniyati va san’ati saroyida boshlanadi. Kirish bepul.

Buxoro viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi masʼullari tomonidan loyihalarning monitoringi doimiy ravishda olib borilmoqda.

Shuningdek, yuzaga kelayotgan muammolarni bartaraf etish boʼyicha tizimli ishlar amalga oshirilayotgan bo'lib, loyihalarning ishga tushishi natijasida 1467 ta yangi ish oʼrinlari yaratilishi kutilmoqda.
-
В Бухарской области ведутся строительные работы в инвестиционных проектах в сфере туризма на 2022-2023 годы в размере 820,8 млрд.сумов.

68 инвестиционных проектов где: 41 гостиниц, 7 мотелей, 12 ресторанов, 2 ремесленных центра, 4 места экотуризма.

Мониторинг проектов осуществляется на постоянной основе должностными лицами управления туризма и культурного наследия Бухарской области.
 

Пойтахтимизда сўлим гўшалар сони яна биттага кўпайди. Афросиёб кўчасида “Космонавтлар сайилгоҳи” барпо этилди. У ерда ички ишлар органларининг китобхон оиласи тасвирланган ҳайкал ўрнатилди.
Ушбу ёдгорлик мажмуасининг очилиш маросими бўлиб ўтди. Унда ички ишлар органлари ходимлари, Республика Маънавият ва маърифат маркази раҳбари Минҳожиддин Ҳожиматов, Қорақалпоғистон халқ шоири, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими Рустам Мусурмон, Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси директори ўринбосари Насиба Холдорова ва бошқалар қатнашди. 

Мазкур ижод намунаси Ўзбекистон Бадиий академиясининг истеъдодли ҳайкалтарошлари томонидан ишланган.

Д.Маматова, ЎзА

Эксперты считают значительную часть новых командировок фиктивными или вынужденными.

В России на фоне приостановки авиасообщения с Европой и США выросло число перелётов в бизнес-целях по направлениям в Азии, сообщает «Коммерсантъ».

Сильнее всего среди российских компаний поднялся спрос на рейсы в Израиль. По статистике «Авиасейлс для бизнеса», число бронирований за полгода увеличилось на 743% к тому же периоду 2021 года. Агентство «Аэроклуб» оценивает рост в 120%.

Кроме того, «Авиасейлс» наблюдает трёхкратное увеличение доли бронирований билетов для командировок в Иран — при том, что ранее он не попадал в число высоко востребованных направлений. Спрос на деловые перелёты в Турцию за это время вырос в 2,5 раза.

Активно растёт количество деловых бронирований в страны ближнего зарубежья. По Казахстану рост составил 444%, по Узбекистану — 379%, по Беларуси — 353%. На рейсы в Армению и Азербайджан спрос среди бизнеса поднялся в 2,5 раза.

«Аэроклуб» тоже отметил Узбекистан и Казахстан среди популярных направлений у партнёров. Также в список вошли Беларусь, Армения, Турция, ОАЭ, Израиль, транзитными рейсами — Франция и Италия.

По словам управляющего директора агентства Юлии Липатовой, спрос на зарубежные полёты у бизнеса вырос вдвое по сравнению с 2021 годом. Однако он всё ещё на 72% ниже показателей 2019 года.

Глава Infoline Иван Федяков относится к цифрам несколько скептически. По его оценке, большую часть полётов можно рассматривать как условно «вынужденные» — например, для разовых решений проблем с переводами в валюте.

Немало среди командировок и фиктивных, заявил эксперт. Трафик подогревает разрешение ЦБ снимать до $5000 на заграничные командировки сотрудников — но для этого банкам нужны доказательства поездки, в том числе авиабилеты.

Спрос на полёты в Иран Федяков объяснил использованием страны для поставки товаров на российский рынок, в Израиль — имеющимися деловыми связями и лояльностью к выходцам из России. Он оценил сокращение реального бизнес-пассажиропотока в 2−3 раза.

Ранее Spot писал, что билеты на рейсы из России в Узбекистан подешевели более чем на треть.

 В Ташкенте пройдёт грандиозный гастрономический праздник — Tashkent Food Fest!