Хушманзара тоғлар қўйнидаги Бойсун тумани гўзал табиат манзаралари, зилол, шифобахш сувлари, болдек ширин табиий мевалари билан дунёга танилган.

Узоқ ўтмишга бориб тақаладиган археологик ёдгорликлари, номоддий маданий мероси, бой тарихи билан етти иқлимга овоза бўлган. 

Сержило гўшага келган сайёҳлар палеолит даврига оид инсоният бешиги – Тешиктош камари, Амир Темур, Мачай ғорлари, олтмиш беш миллион йиллик динозаврлар излари, ўз замонида муҳим истеҳком, стратегик иншоот вазифасини бажарган Узундара, Қўрғонзал, Туманқўрғон сингари археологик ёдгорликлари, минг йиллик тарихга эга Сайроб чинорлари, Хўжамайхона зиёратгоҳи билан яқиндан танишишни истайди. Омонхона, Сайроб шифобахш сувларидан, гўзал табиат манзараларидан бахраманд бўлишга ошиқади. Кейинги йилларда сайёҳлар Хўжақўчқор ота аномалик зонаси, Хўжағурғур ота ғори, Тангисар каньони билан ҳам жуда қизиқмоқда.

–Инсониятнинг энг қадимги манзилгоҳларидан бири бўлган Бойсун сайёҳлик салоҳияти ҳали ишга солинмаган туристик манзилларга эга ҳудуд,–дейди Сурхондарё вилояти ҳокими ўринбосари, вилоят туризм ва маданий мерос бош бошқармаси бошлиғи Жўрабек Тўраев. – Бу ерларда замонавий меҳмонхона ва бошқа хизмат кўрсатиш шохобчалари, дельтоплан майдончалари барпо этиш, тоғ спорти, дор йўллари сингари туристик масканлар ташкил этиш ҳудудга янада кўпроқ сайёҳларни жалб этишга хизмат қилади. Масалан, Бойсун тоғ даралари қўйнида Американинг Аризона каньонларидан фарқ қилмайдиган Тангисар каньони табиат зонаси бор. 

Бу ҳудуд ўрта асрларда муҳим стратегик жой бўлиб, савдо карвонлари ва қўшинлари учун транзит вазифасини бажарган. Бухоро, Самарқанд ва Чошдан Бақтрия ва Ҳиндистонга, Ҳиндистон ва Бақтриядан Марказий Осиё шаҳарларига юк ташишнинг энг қисқа йўли саналган. Эндиликда бу жой нафақат ана шу тарихи балки, жаҳондаги ноёб қизил тоғ дараси билан ҳам кўпчиликда қизиқиш ўйғотмоқда. Мазкур туристик маскан келгусида йирик сайёҳлик ҳудудга айлантирилиб, бу ерда ҳаво шарлари ташкил этиш режалаштирилмоқда. Бу каби мисолларни кўплаб келтириш мумкин.

Дунёнинг турли давлатларидан келаётган туристларнинг серфайз гўша ҳақидаги самимий дил сўзлари ҳам осмонўпар тоғлар қучоғида ястаниб ётган Бойсуннинг сайёҳлик маконига айланаётганига яққол далилдир.

Холмўмин МАМАТРАЙИМОВ, ЎзА 

Бир неча босқичдан иборат семинар-тренинг дарслари Бухоро вилоят Туризм ва маданий мерос бош бошқармаси томонидан ташкил этилган лойиҳа доирасида «Ҳудудларни иқтисодий ривожлантиришга кўмаклашиш маркази» томонидан ташкил этилди.
Семинар-тренингларда Бухоро вилоятида истиқомат қилаётган, шунингдек, олий ва ўрта махсус таълим тизимида таҳсил олаётган талаба-ёшлар томонидан туризм соҳасини ривожлантириш бўйича ўз “Start-Up” лойиҳаларига эга бўлганлар қатнашди.

Унда:
Амонов Улуғбек
Хайруллаева Нилуфар
Хайдарова Диляра
Джураева Иқлима
Усмонова Маҳзуналар ўз лойиҳалари билан иштирок этишди.

Тақдимотда вилоятда бир неча йиллардан буён фаолият юритаётган туризм соҳа вакиллари (меҳмонхоналар, туроператорлар, ресторанлар ва бошқа) тижорат банклари, шунингдек, туризм қишлоқ ва маҳаллаларда фаолият юритаётган тадбиркорлик субъектлари иштирок этди. Энг яхши стартап лойиҳалари эгалари сертификат ва совғалар билан тақдирланишди.

Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi Samarqand viloyat maʼlumotiga koʼra, mazkur qishloqda xorijiy vaa mahalliy sayyohlar dam olishi, xalq amaliy sanʼatidan zavq olishi, milliy urf-odatlar, anʼanalar va taomlar bilan tanishishi uchun barcha sharoitlar yaratilgan.

Yaqinda turistik obʼektning tantanali ochilish marosimi doirasida Oʼzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʼrinbosari, Turizmni rivojlantirish davlat qoʼmitasi raisi Аziz Аbduhakimov «Konigil» fuqarolar yigʼiniga “turizm qishlogʼi” maqomini tasdiqlovchi sertifikat topshirdi.

«Konigil» aholisi hunarmandchilik, qishloq xoʼjaligi, chorvachilik va, albatta, oʼz mehmondoʼstligi bilan mashhurdir. Majmua hududida mehmonlarni qabul qilish va ularga xizmat koʼrsatish uchun barcha zarur sharoitlar yaratilgan. Oilaviy mehmon uylari, dam olish zonalari, piyoda yoʼlaklari, umumiy ovqatlanish shoxobchalari va boshqalar shular jumlasidandir. Bu yerda sayyohlar dam olishi, goʼzal tabiatdan bahra olishi, Siyob anhori boʼylab sayr qilishi va milliy taomlardan tatib koʼrishi mumkin. 

Dunyoga mashhur Samarqand qogʼozini ishlab chiqarishdan tashqari, mashhur «Konigilmeros» hunarmandchilik markazida kulollar va duradgorlar faoliyat yuritadi, qadimgi anʼanalar asosida oʼsimlik yogʼini ishlab chiqarish yoʼlga qoʼyilgan.

Shuningdek, «Konigil»ga tashrif buyurgan sayyoh uchun shu joyning oʼzida ishlab chiqarilgan yogʼda tayyorlangan oshni tatib koʼrish va mashhur Samarqand nonlarini tayyorlash boʼyicha mahorat darslarida ishtirok etish imkoniyatlari yaratilgan.

— 2022 yildan boshlab har yili aprelь oyining birinchi oʼn kunligida “Taragʼay bahori” festivalini anʼanaviy oʼtkazilishi viloyatimiz turizm va madaniy hayotida juda katta voqea boʼladi, albatta, — deydi viloyat hokimining oʼrinbosari Аzamat Аvazov. — Hozirda festivalni oʼtkazish boʼyicha ishchi guruh shakllantirilib, festivalь dasturlari tayyorlanmoqda. Festivalga nafaqat viloyatimiz, balki, butun respublikamizdan, shuningdek, xorijlik mehmonlarning ham kelishi kutilmoqda. Tadbirga tayyorgarlik koʼrish ishlari hozirdanoq boshlangan.

“EBS1” telekanali ijodiy guruhi viloyatimizning turistik salohiyatini suratga olish jarayonida uning jozibasini qisqa muddatda tasvirga tushurish mushkul ekanligini ta’kidlashdi. 

16-avgustgacha mamlakatimiz bo‘ylab davom etadigan mazkur ijodiy safar Koreyaning “Production Media Gil” prodyusserlik kompaniyasi tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi hamda Tashqi ishlar vazirligi bilan hamkorlikda amalga oshirildi.

“EBS1” telekanali O‘zbekistonda “Dunyo boʻylab tematik sayohatlar” telekoʻrsatuvining “Oʻzbekiston – shirin hislar mamlakati” nomli navbatdagi sonini tasvirga olishda viloyatning turistik salohiyatini ijtimoiy tarmoq orqali namoyish qilish, xorijiy davlatlarda ommalashtirish, shuningdek Toshkent viloyatida ko‘zga ko‘ringan chiroyli manzaralarni, qolaversa hududning milliy taomlari, madaniyati va anʼanalari haqidagi hujjatli film uchun suratga olish ishlarini olib borishdi.

Bugun, Singapur Respublikasining "Crescent Rating" kompaniyasi eksperti janob Bahardeen Mohamed Fazal Xorazm viloyatiga tashrif buyurdi. Hurmatli mehmonni viloyat hokimi o'rinbosari - Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig'i Botir Ozodovich hamda viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi mutasaddilari Urganch xalqaro aeroportida kutib oldilar.Mehmon "Ichan Qal'a" davlat muzey qo'riqxonasi hududiga joylashgan "Juma" masjid, "Sayyid Alovuddin bobo" va "Pahlavon Mahmud" maqbaralarini ziyorat qilib, hududning ziyorat turizmi imkoniyatlarini o'rgandi.Ekspert "Hotel Farovon Khiva" mehmonxonasini ko'zdan kechirib, o'zining fikr-mulohazalarini bildirdi.

Bundan tashqari, ekspert Xiva shahar hokimi Temur Ismoilovich bilan uchrashib, Xiva shahrining turizm sohasidagi mavjud potensial va istiqbollarini muhokama qilish bilan birga "Xiva - Islom dunyosi turizm poytaxti - 2024" maqomini olishi, bo'lib o'tishi rejalashtirilgan yirik xalqaro tadbirlarni samarali tashkil etish yuzasidan o'z maslahatlarini berdi. Shuningdek, mehmonga Xiva shahar hokimligi nomidan esdalik sovg'alari topshirildi.

Ma'lumot uchun: “CrescentRating” tashkiloti 2015 yildan boshlab “Mastercard” xalqaro moliya tashkiloti bilan birgalikda har yili musulmon sayohati bozori holati bo‘yicha “Jahon musulmon sayohati indeksi” xalqaro reytingini tuzib boradi. Tashkilot hisobotlaridagi maʼlumotlar dunyo miqyosida turizm ekspertlari, ommaviy axborot vositalari va taʼlim muassasalari tomonidan asosiy statistik-tahliliy manba sifatida, ilmiy ishlar, taqdimotlar hamda maqolalarda keng foydalaniladi. 

2019 yilgi reytingida O‘zbekiston musulmon sayyohlarni jalb qilayotgan “Eng jozibador” hamda “Havfsizlik va bag‘rikenglik darajasi yuqori” bo‘lgan 10 ta mamlakat qatoriga kirdi, “Musulmon sayyohlar uchun qulay hudud (destination)” sifatida reytingda 32-o‘rindan 22-o‘ringa yuqoriladi (2021 yil natijalariga ko‘ra 16-o‘rinda qayd etildi).

Dasturga muvofiq yurtimizning qator viloyatlariga, xususan, Buxoro, Xorazm viloyatlari va Toshkent shahriga tashriflar o'rin olgan.

O'zbekiston Respublikasi Turizm va madaniy meros vazirligi tashabbusiga binoan Ozarbayjon Respublikasi Davlat turizm agentligi bilan hamkorlik ikki davlat o'rtasidagi turizm, madaniyat sohalaridagi hamkorlikni yanada rivojlantirish maqsadida ikki mamlakatning mashhur rassom va fotograflardan iborat guruhlari ijodiy safarlari tashkil etildi.

Dasturga muvofiq yurtimizning qator viloyatlariga, xususan, Buxoro, Xorazm viloyatlari va Toshkent shahriga tashriflar o'rin olgan. 19-20 iyun kunlari Buxoroda bo'lgan ozarbayjonlik blogger va fotograflar dasturidan Buxorodagi Ismoil Somoniy, Chashmai Ayub, Bahouddin Naqshband ziyoratgohi, Bolo hovuz va eski shahar qismidagi madaniy meros ob'ektlarini suratga olish joy olgan.

Tayyorlangan materiallar Ozarbayjon mediasida e'lon qilib boriladi

Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг саммити олдидан Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев, Қозоғистон Президенти Қасим-Жомарт Тоқаев ва Қирғизистон Президенти Садир Жапаровнинг норасмий учрашуви бўлиб ўтди.

Пойтахтимизда сўлим гўшалар сони яна биттага кўпайди. Афросиёб кўчасида “Космонавтлар сайилгоҳи” барпо этилди. У ерда ички ишлар органларининг китобхон оиласи тасвирланган ҳайкал ўрнатилди.
Ушбу ёдгорлик мажмуасининг очилиш маросими бўлиб ўтди. Унда ички ишлар органлари ходимлари, Республика Маънавият ва маърифат маркази раҳбари Минҳожиддин Ҳожиматов, Қорақалпоғистон халқ шоири, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган маданият ходими Рустам Мусурмон, Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси директори ўринбосари Насиба Холдорова ва бошқалар қатнашди. 

Мазкур ижод намунаси Ўзбекистон Бадиий академиясининг истеъдодли ҳайкалтарошлари томонидан ишланган.

Д.Маматова, ЎзА

Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Muzeylarda xizmatlar sohasini rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida” qaroriga muvofiq, muzeylarda xizmatlar sohasini kengaytirish maqsadida 2022-yil 1-iyuldan boshlab 

— davlat muzeylariga har kuni soat 22:00 gacha tashrif buyuruvchilarga xizmat koʻrsatish huquqi beriladi, shuningdek, zaruratga koʻra, davlat muzeylari qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda tungi ish vaqti muddatlarini belgilashi mumkin;

— pulli xizmatlar koʻrsatishda ishtirok etgan muzey xodimlariga qoʻshimcha toʻlovlar toʻlanadi va ular moddiy ragʻbatlantiriladi, qoʻshimcha toʻlovlar toʻlash va moddiy ragʻbatlantirish tartibi muzeylar tomonidan ularning yuqori turuvchi organi bilan kelishgan holda belgilanadi;

— davlat muzeylariga ularda tashkil etiladigan xizmatlar uchun Turizm va madaniy meros vazirligi huzuridagi Madaniy meros agentligi bilan kelishgan hamda bozor konyunkturasini hisobga olgan holda, byudjetdan tashqari mablagʻlar hisobidan fuqarolik-huquqiy shartnoma asosida qoʻshimcha xodimlarni jalb etishga ruxsat beriladi.

Davlat muzeylari tomonidan xizmatlarni tashkil etish bilan bogʻliq xarajatlar mahalliy byudjetning qoʻshimcha manbalari, muzeylarning byudjetdan tashqari mablagʻlari, Madaniy meros jamgʻarmasi mablagʻlari, tijorat banklarining kreditlari, qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan amalga oshiriladi.

Davlat tashkilotlari va muassasalari oʻzlari ishlab chiqarayotgan yangi turdagi muhim mahsulotlardan namunalarni davlat muzeylariga bepul beradi.

Aholidagi madaniy boyliklarni davlat muzeylari tomonidan qabul qilib olishni ragʻbatlantirish va ommalashtirishga qaratilgan “Milliy merosga mening hissam!” umumxalq aksiyasi 2022-yil 1-iyuldan boshlab tashkil etiladi va doimiy ravishda oʻtkazib boriladi.

“Moziyga sayohat” dasturi doirasida:

— turizm infratuzilma subyektlariga (joylashtirish vositalariga) chegirma taqdim qilish va aksiyalar oʻtkazish tavsiya etiladi;

— davlat oliy taʼlim muassasalari talabalarining joylashtirish vositalarida turish xarajatlarining 50 foizgacha miqdori tegishli davlat oliy taʼlim muassasalarining byudjetdan tashqari mablagʻlari hisobidan, taʼlim muassasalari oʻquvchilarining, nogironligi boʻlgan shaxslarning joylashtirish vositalarida turish xarajatlarining 50 foizgacha miqdori mahalliy byudjetning qoʻshimcha manbalari hisobidan qoplanishi mumkin;

— “Temir daftar”, “Ayollar daftari” va “Yoshlar daftari”ga kiritilgan fuqarolar va nogironligi boʻlgan shaxslar davlat muzeylariga bepul kiritiladi;

— “Temir daftar”, “Ayollar daftari” va “Yoshlar daftari”ga kiritilgan fuqarolarning temir yoʻl chiptalari hamda joylashtirish vositalarida turish xarajatlari toʻliq hajmda tegishlicha “Temir daftar”, “Ayollar daftari”, “Yoshlar daftari” jamgʻarmalari hisobidan qoplanadi;

— davlat tashkilotlari va muassasalari tomonidan har yili kamida bir marta byudjetdan tashqari mablagʻlar, kasaba uyushmalari mablagʻlari va qonunchilik hujjatlari bilan taqiqlanmagan boshqa manbalar hisobidan oʻz xodimlari va ularning oila aʼzolari uchun muzeylarga kirish chiptalarini xarid qilish amaliyoti joriy etiladi.

Агар сиз бирдан вилоятларга хизмат сафари билан чиқишингиз керак бўлиб қолса, ёки Ичан-Қалъа ёнида Instagram учун расмлар олмоқчи бўлсангиз, бизда сиз учун қувончли хабар бор, самолётда саёҳат қилиш поезддан арзонроқ.

Масалан Самарқандга бор-йўғи 110 679 УЗС эвазига учиш мумкин https://avs.io/209lQ

Авиачипталарни аviasales.uz (https://www.aviasales.uz/?params=TAS1) сайти орқали авиакомпаниялар нархида онлайн харид қилиш мумкин.

Qashqadaryo viloyat turizmni rivojlantirish hududiy boshqarmasining sa’y harakati bilan Shahrisabz tumanining G‘ilon qishlog‘i hududidan oqib o‘tuvchi Oqdaryo daryosining 6 kilometrlik qismida “Eko Rafting Tour” MCHJ tomonidan “Rafting ekstremal turizm” loyihasi amalga oshirilmoqda.

bugungi kunda hududda sayyohlar uchun avtoturargoh va kempinglar, 7x15 metr o‘lchamdagi basseyn, 7x35 metr o‘lchamdagi baliqxona va 3 ta sanitariya-gigiyena shoxobchasi qurilishi yakunlanmoqda.

Qashqadaryo vohasi turizmida yilning eng yirik loyihalaridan biri, deya e’tirof etilayotgan ushbu rafting maskani joriy yil iyun oyida to‘liq ishga tushirilishi ko‘zda tutilgan.

Loyiha hayotga tatbiq etilgach, 15-20 ta doimiy va 35-40 ta mavsumiy yangi ish o‘rni yaratiladi.

Muzeylar faoliyatiga hukumatimiz rahbari tomonidan munosib e’tibor qaratilmoqda. Shu bois Toshkent viloyati muzeylariga keluvchilar soni yanada ortib, muzeylarga bo‘lgan qiziqish ortdi. Uy muzeylari uchun ham sayohatlar alohida tashkil qilinayotganligi quvonarli. 
Yangiyo‘l shahrida joylashgan Usmon Yusupov memorial uy muzeyida saqlanayotgan eksponatlar o‘zbek xalqining munosib farzandi, uning vatan manfaati yo‘lida qoldirgan haqiqiy mehnatlaridan gapirib turadi. Tarixga nazar tashlashni istagan turistlar mana shu kabi muzeylarga sayohat uyushtirib ma’naviy quvvat olayotgani mubolag‘a emas.

Бухоро шаҳар ҳокими Жамол Носиров Ҳофиз Таниш Бухорий кўчасида жойлашган Сайфиддин Бохарзий зиёратгоҳи ҳудудида ташкил этилиши режалаштирилаётган хиёбон лойиҳаси билан танишди. 

Мазкур хиёбонда ислом дини намоёндалари Абу Хавс Кабир, Абу Бакр Калободий, Мустамлий Бухорий, Ҳазрат Поянда Муҳаммадшоҳ Ахсавий (Файзобод) каби етук алломаларнинг мемориаллари, масжид биноси, таҳоратхона, ҳунармандчилик маркази, меҳмонхона, кутубхона, анжуманлар зали каби бир нечта объектлар барпо этилиши кўзда тутилган. Лойиҳа ҳақида батафсил маълумот тақдим этилади. 

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti raisligida joriy yilning 26 aprel kuni o‘tkazilgan turizm xizmatlari ko‘lamini kengaytirish va infratuzilmasini rivojlantirish chora-tadbirlari bo‘yicha videoselektor yig‘ilishida mavjud imkoniyatlarni ishga solib, xizmatlar ko‘lamini kengaytirish masalalari muhokama qilingan edi.

Mazkur vazifalardan kelib chiqib Toshkent viloyatida ham keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda. Xususan, Prezidentimizning 2022-yil 30-apreldagi "Ichki turizm xizmatlarini diversifikasiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida"gi qaroriga muvofiq respublika bo‘yicha maxsus soliq tartibi joriy etildi.

Joylardagi 28 ta tuman-shaharning 135 ta mahallalarida turizm sohasini rivojlantirish dasturlari belgilab olindi.

Qarorga ko‘ra, Toshkent viloyatining Angren shahri va Ohangaron, Parkent, Bo‘stonliq tumanlaridan 21 ta mahalla tanlab olinib, mazkur hududlarda 2022-yilda turizm xizmatlari va infratuzilmasini rivojlantirish bo‘yicha yo‘l xaritalari tasdiqlandi.

Go‘zal tabiati, so‘lim go‘shalari bilan sayyohlarni jalb etayotgan Ohangaron tumanining Ko‘ksaroy, Ovjazsoy va Alisher MFYlari ham ushbu ro‘yxatga yeiritilgan hududlardan sanaladi.  

Turistik salohiyati yildan yilga yuksalayotgan tumanning uzoq tog‘li qishloqlarida tashrif buyurayotgan turistlarga xizmat ko‘rsatish sifati tobora yaxshilanmoqda. Xususan, viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi mas’ul xodimlari Alisher MFYda olib borilayotgan ishlar hamda tadbirkorlik sub’yektlariga maxsus soliq rejimi joriy etilganligi bo‘yicha o‘rganish ishlari o‘tkazildi va kerakli tavsiyalar berildi. 

Olib borilgan targ‘ibot ishlari natijasida tumanning chekka mahallarida oilaviy tadbirkorlik qilish istagini bildiradiganlar soni ortmoqda.

Туризм ва маданий мерос вазири ташаббуси ҳамда Бухоро вилоят Туризм ва маданий мерос бош бошқармаси кўмаги билан,  Бухородаги туристик компаниялар ҳомийлиги ва меҳмонхоналарнинг 50%лик чегирмалари асосида; 

Тошкент шаҳри Юнусобод туманидаги Ижтимоий Ўзаро Ёрдам "Меҳрибонлик" ногиронлар жамияти аъзолари учун Бухоро бўйлаб 3 кунлик саёҳат ташкил этилди.

3 кунлик саёҳат маршрутидан: Бухоронинг маданий мерос объектларидаги музейлар ва Етти пир зиёратгоҳлари ўрин олган.

Ohangaron tumani Ovjazsoy qishlog‘ida turizm klasteri yaratish borasida kichkina va kamtarona, lekin buyuk ishlarga yetaklovchi davra suhbati o‘tkazildi.

Uchrashuvda Ohangaron tumani hokimi Abdurasul Abdullayev, tuman hokimining investitsiyalar bo‘yicha o‘rinbosari Gʻolib Eshmirzayev, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig‘i o‘rinbosari Iskandar Xatamov, xorijiy investor “Evrol international” MCHJ bosh direktori va ta’sischisi Zoerengre Boukary Burkinabe hamda “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ xodimlari ishtirok etishdi.

Qariyb 20 ga hududga 40 million AQSH dollar investitsiya kiritilishi kutilayotgan mazkur loyihaga asosiy ulush chet ellik mehmon janob Boukary, 20 foiz qismi esa “Tog‘ o‘lkasi maskani” MCHJ tomonidan amalga oshirilishi belgilangan ushbu investitsiyaviy loyiha doirasida 40 ta ikki qavatli zamonaviy kotedjlar, suzish havzalari, sanatoriy va davolanish maskani, o‘yingohlar, do‘konlar, sport olimpiadalari uchun alohida suzish havzasi, dor yo‘li, shuningdek dor yo‘li bo‘ylab piyodalar yurishi uchun maxsus yo‘laklar, qolaversa kichkina hayvonot bog‘ini barpo etish ham loyihalashtirilgan.

Tumanning turistik salohiyatini yanada rivojlantirish uchun xizmat qiladigan ushbu investitsiyaviy loyiha bilan tanishar ekan, tuman hokimi A.Abdullayev zaruriy choralarni amalga oshirishda qo‘llab-quvvatlashini bildirdi.

– Men Shvetsariyada yashayman va biznes yuzasidan ko‘plab mamlakatlarda bo‘lganman. Bu yerning havosi hatto Shvetsariyada ham topilmaydi. U yerliklar toza havo qadrini yaxshi bilishadi. Ayrim dori-darmonlar tuzata olmaydigan ba’zi kasalliklar aynan tog‘ havosi bilan tuzalgani bois mening biznesdagi hamkorlarim mazkur loyiha ustida ish olib boshlaganimni eshitib, tezlashtirishimni so‘rashyapti. Shu sababli men nafaqat daromad topish, balki mazkur maskan o‘zining shifobaxsh havosi bilan menga qiziqish uyg‘otgani uchun turistlar oqimini tumaningizga ko‘proq jalb qilishga ham o‘z hissamni qo‘shmoqchiman, deydi xorijlik investor.

Muloqot jarayonida bo‘lajak turizm klasterining barpo etilish kelajagi xususida salmoqli vazifalarga kelishildi.

Surxondaryo viloyati O‘zbekistonning tarixiy maskanlar, qadamjolarga boy hududlaridan hisoblanadi.

Viloyatga tashrif buyurgan turistlar Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, Qoratepa buddizm ibodatxonalar markazi, Fayoztepa buddaviylik monastiri, Abu Iso Termiziy maqbarasi, Zarautsoy qoyatosh suratlari, Xo‘jaikon tuz g‘ori, Teshiktosh g‘ori, Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi, Xo‘jamayxona ziyoratgohi, Tangisar kanoni, Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota (Yer osti Everesti – yer yuzining eng chuqur g‘ori), Xo‘jaqo‘chqor ota anomalik zonasi, Omonxona ziyoratgohi, Jarqo‘rg‘on minorasi, Said otaliq madrasasi, Xoja Alouddin Attor maqbarasi, Xo‘jaipok ziyoratgohi, Sangardak sharsharasi, Ekoturizm maskani va boshqa shu kabi tarixiy joylarga sayohat qilish imkoniga ega bo‘lishadi. Bu esa turistlarga tarix sahifalarida yashirinib yotgan yangi, qiziqarli ma’lumotlarga ega bo‘lish imkonini beradi.

Masalan, Qoratepadagi dastlabki buddaviy ibodat in­shootlari milodiy I asrda quri­la boshlangan. Bu esa Eski Termizning shimoli-sharqiy qismida joylashgan Qoratepa buddizm ibodatxonalar markaziga tashrif buyurgan turistlarni uzoq o‘tmishga yetaklaydi.

Al-Hakim at-Termiziy maqbarasi, albatta, hech bir turistni befarq qoldirmaydi. Surxondaryoning mashhur islom obidalaridan biri bo‘lgan bu maqbara nafaqat at-Termiziy shaxsi, balki o‘sha davr haqida ham hikoya qiladi.

Turistlarni befarq qoldirmaydigan maskanlardan yanab biri shak-shubhasiz Zarautsoy qoyatosh suratlaridir. Manbalarga ko‘ra, Zarautsoy darasida joylashgan Zarautkamar g‘oridan mezolit, neolit va keyingi davrlarga mansub chizma tarzida kontur va soya uslubida qizil angob (oxra) bilan chizilgan 200 dan ortiq rasmlar topilgan. Bu fakt esa turistlarning mazkur hududda ancha qimmatli tarixiy ma’lumotlarga ega bo‘lishlarini anglatadi.

Darband chegara istehkomi va “TEMIR DARVOZA” yodgorligi tarixi miloddan avvalgi II asr o‘talariga borib taqaladi. Qadimgi manbalarning guvohlik berishicha, Boysun tog‘ining Oqqutol dovonida joylashgan Darband mudofaa istehkomi milloddan avvalgi II asrning 4-choragida qurilgan. Ayni damda mazkur hududda turistlarni ichki devorlari ham mavjud bo‘lgan, old, ya’ni g‘arbiy tarafi harbiy va bojxona inshootlarining qonun qoidalariga mos ravishda qurilgan, devorlari yo‘nilgan toshlar va xom g‘ishtlardan tiklangan qadimiy inshoot kutmoqda. O‘zbek davlatchiligi tarixining yorqin sahifalarining birini tashkil etadigan Darband mudofaa istehkomi sizu bizga tarixning eng qimmatli zarvaraqlarini ochishi shubhasiz.

Xo‘jamayxona ziyoratgohi tog‘ yon bag‘rida joylashgan bo‘lib, mazkur hududga tashrif buyurgan turistlar ziyoratgohning uch aka-uka bilan bog‘liq qiziqarli tarixidan boxabar bo‘lishadi. Shuningdek, turistlar mavsumiy may, iyun, iyul va avgust oylarida g‘ordan chiqayotgan shifobaxsh suv uchun kelishadi. Ushbu hudud mavsumda  ziyoratchilarning dam olish maskaniga aylanadi.

Vohaning Sayrob qishlog‘ida ikki tup ko‘hna chinor bor. Ularning tanasidagi katta kovakdan ilgari askarlar qarorgohi, 1920-yilda qishloq kengashi idorasi, 1932–1934-yillarda kutubxona, 1936-yilda qishloq savdo do‘koni, maktab, choyxona, sartaroshxona sifatida foydalanilgan. Hozir esa uning ichida mo‘jazgina muzey tashkil etilgan. Chinor tabiiy yodgorlik sifatida muhofazaga olingan. Yana bir e’tiborli jihati, mazkur chinorlar ostida asrlar davomida jilolanib oqib turgan buloq va undagi qora tusli baliqlarni boshqa joyda uchratmaysiz. Buloq suvi oqib chiqadigan tuynuklar bo‘lsa-da, yuzlab baliqlarning birortasi bu yerni tark etmagan. Boysunliklar ushbu azim chinorlar ostida buyuk shoir va davlat arbobi Zahiriddin Muhammad Bobur dam olgani haqida faxrlanib gapirishadi.

Surxondaryoda ko‘pchilik bilmaydigan, ammo o‘ta muhim obyekt hisoblangan Tangisar kanoni tabiat zonasi joylashgan. Mazkur hudud o‘rta asrlarda muhim strategik joy hisoblangan, chunki u ko‘plab savdo karvonlari va qo‘shinlari uchun tranzit vazifasini bajargan. Bu Buxoro, Samarqand va Chochdan Baqtriya va Hindistonga, Hindiston va Baqtriyadan Markaziy Osiyo shaharlariga qaytishning eng qisqa yo‘li edi.

Surxondaryoda O‘zbekistonning “Yer osti Everesti” yoxud dunyoda eng chuqur g‘ori nomiga da’vogar Xo‘ja g‘ur-g‘ur ota g‘ori ham bor. Bugungi kunda Gruziyadagi Kruber g‘ori eng chuqur g‘or hisoblanadi – 7,208 fut. Biroq “Dark Star” – “Qorong‘i yulduz” (Boysun ahli uni azaldan Xo‘ja G‘urg‘ur ota deb ataydi) undan bu nomni tortib olishga asosiy da’vogardir. Rossiya, Italiya va Isroil speleologlaridan iborat  31 kishilik xalqaro ekspeditsiya jamoasi o‘z texnik imkoniyatlaridan kelib chiqib, "Yer osti Everesti"ning tubiga 1 kilometrgacha kirib bora olgan. Tadqiqotchilar g‘orning tubi, aslida, 2,650 metrdan iboratligini ta’kidlashadi. Bu esa Gruziyadagi Kruberdan 500 metrga chuqurroq deganidir.

Yuqoridagi ma’lumotlar Surxondaryo bag‘rida “yashirinib yotgan” sir-sinoatlarning kichik bir sahifasi, xolos. Vohaning diqqatga sazovor joylari haqida istagancha yozish, fikr bildirish mumkin.

Eng yaxshisi, bu hududga tashrif buyurib, biz qayd etgan qadamjolar va boshqa tarixiy maskanlarni o‘z ko‘zingiz bilan ko‘ring. Bu sizga bevosita voha bag‘rida tarixga sayohat qilish va o‘zingiz uchun qimmatli ma’lumotlarga hamda unutilmas taassurotlarga ega bo‘lish imkonini yaratadi.

Mehribonu To'lqinova tayyorladi

Prezidentimiz tashabbusi bilan Buxoro shahrida joriy yilning 21-24 may kunlari “Xalqaro zardo‘zlik va zargarlik” hamda “Kashtado‘zlik san’ati” xalqaro festivallari o‘tkazildi. Ushbu tadbirlarda 58 ta davlatdan 220 nafardan ortiq xorijiy mehmonlar, 38 ta davlatdan 130 nafardan ziyod xorijiy usta-hunarmandlar hamda respublikamizning barcha hududlaridan 300 nafardan ortiq mahalliy zardo‘z, kashtado‘z, zargar va hunarmandlar qatnashdi.

E’tiborli tomoni, xorijiy sayyohlar tomonidan ularning deklaratsiyalariga asoslanib aytadigan bo‘lsak, 15,6 kilogramm kumush va 4,8 kilogramm miqdorda oltindan yasalgan taqinchoqlar xarid qilingan. Bu o‘rtacha 284,5 ming AQSH dollari yoki 3,2 milliard so‘m foyda olib kelgan. Biz bejizga ushbu raqamlar bilan mulohazalarimizni boshlamadik. Sababi, ushbu festival Buxoroda servis va maishiy xizmat ko‘rsatish yo‘nalishlari imkoniyatini yana bir bor amalda namoyish qildi. 

Ma’lumot uchun, 2022 yil 1 iyun holatida jami 1 ming 256 nafar mahalliy va 42 ming 589 nafar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 2,7 baravar ko‘p) xorijiy sayyohlar tashrif buyurgan. Ular uchun yaratilgan infratuzilmaning sifat jihatidan yuqori ekanligi oqimni yanada kengaytirmoqda. Davlatimiz rahbarining 2022 yil 27 yanvardagi “Xizmatlar sohasini jadal rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi qaroriga asosan umumiy qiymati 2 110,3 milliard so‘mlik 697 ta loyihani amalga oshirish belgilangan. Bu 9 ming 882 ta ish o‘rni yaratish imkonini beradi. 
Mazkur qarorga asosan joriy yilda xizmatlar hajmini 1,5 baravarga oshirish bo‘yicha aniq manzilli dastur ishlab chiqilgani ayni yo‘nalishning rivoji uchun keng yo‘l ochmoqda. Buxoro shahri iqtisodiyoti o‘sishini ta’minlaydigan asosiy drayveri ham bu – xizmat ko‘rsatish va servis sohasidir.

–Ko‘hna va boqiy Buxoroning eski shahar qismida zamonaviy servis xizmatlarini ko‘rsatuvchi maskanlar, joylar ko‘payib bormoqda, – deydi Buxoro shahridagi “Imom Buxoriy” mahalla fuqarolar yig‘ini faoli Muhsina Shoymardonova. – Necha yillar oldin Buxoroda sanoqli sayyohlarni kuzatish mumkin edi. Bugun erta tongdan kechgacha Buxoro ko‘chalarini kezsangiz guruh-guruh bo‘lib yurgan mahalliy va xorijiy sayyohlarga ko‘zingiz tushadi. Ular Buxoroning diqqatga sazovor joylarida bo‘lib, ziyoratlar qilishadi. Obidalarni tomosha qilib ma’naviy ozuqa olishadi. Mahalla fuqarolar yig‘inida faolman. Faqat nazorat qilib, tahlil qilaman. Juda ko‘p davlatlarda bo‘lganman. Havas qilardim. Bizda ham shu kunlar kelarmikan, deb. Hozir esa guvoh bo‘lib turibman. Biz ulardan ham o‘zib ketibmiz. Tinch yurtimiz, musaffo osmonimizga ko‘z tegmasin. Yaratilgan imkoniyatlardan nainki biz balki, chet elliklar ham foydalanmoqda.

Ma’lumotlarga ko‘ra, ayni vaqtda shaharda turizm yo‘nalishidagi umumiy qiymati 870 milliard so‘mlik, shundan 71,9 milliard so‘m tijorat banki krediti va 25,8 million AQSH dollari miqdoridagi xorijiy investitsiya hisobiga 33 ta mehmonxona tashkil etish va 642 ta ish o‘rni yaratish ham eng ustuvor vazifalardan sanaladi. Qolaversa, qiymati 1 trillion 56,6 milliard so‘mlik 11 ta yirik xizmat ko‘rsatish loyihalari hisobidan 6 ming 225 nafar aholining bandligi ta’minlanadi. Albatta bugun Buxoro shahrida istiqomat qilayotgan yurtdoshlarimiz mazkur ishlar natijasini o‘z hayotlarida yaqqol his qilmoqda. Bo‘layotgan o‘zgarishlar barchani birdek yaratuvchanlikka, yangi loyihalarni amaliyotga tatbiq qilishga chorlamoqda.

– Buxoroga ilk kelishim,  – deydi rossiyalik sayyoh Yuliya Babkina. – Kun davomida shahardagi diqqatga sazovor joylarni tomosha qildim. Kechki payt o‘ziga xos manzara kasb etadigan Minorai Kalon, Poyi Kalon ansambli oldidagi terassada ovqatlanib shaharni kuzatdim. Bu menga o‘zgacha zavq bag‘ishladi. Xizmat ko‘rsatish, ovqatlanish, mehmonxonalar umuman barcha-barchasi a’lo darajada. Kutganimdan ham yaxshiroq sharoitlar muhayyo qilinganiga guvoh bo‘ldim. Ko‘rganlarimni yurtimga borib targ‘ib qilaman. Hamyurtlarim ham bu maftunkor yurtni ko‘rishlari kerak. Ayniqsa, ularga Buxoroda pishiriladigan buxorocha osh haqida to‘lqinlanib gapirishim aniq. Menga buxoroliklar juda ham yoqdi.

– Yurtingizga Fransiyadan do‘stlarimiz bilan keldik, – deydi fransiyalik sayyoh Hyugo Tanel. – Bu yerdagi masjid, madrasa, tarixiy obidalar, muzeylarni tomosha qildik. Ochig‘ini aytaman. Buxoroni yaxshi ko‘rib qoldim. Bunday toza va go‘zal shaharlar dunyoda kam uchrasa kerak. Ayniqsa, odamlarning ochiq chehrasi, mehmondo‘stligi bizga juda yoqdi. Servis xizmatlar, turistlar uchun yaratilgan sharoitlardan mamnunmiz. Barchasiga gap yo‘q. Shunchaki ertaknamo shaharga tushib qolgandek o‘zimizni his qilyapmiz. 

Mahalliy aholi va xorijiy sayyohlarning madaniy hordiq olishi, shuningdek, ko‘ngilochar xizmatlardan bahramand bo‘lishini tashkil qilish orqali eski shahar qismida tashkil etilgan qulay infratuzilma hozirda xalqimizning kayfiyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda. O‘z-o‘zidan ushbu hududda xizmatlar soni va sifati ham yaxshilanmoqda. 

Singuparda “Crescent Rating & HalalTrip” agentligi asoschisi Fazal Baxarddin tomonidan tashkil etilgan “Musulmon ziyoratchilarni Islom merosiga qaytarish” mavzusiga bagʼishlangan muhokama boʼlib oʼtdi.

Tadbirda qatnashgan Oʼzbekistonning Singapurdagi elchisi Qahramon Shokirov yigʼilganlarga mamlakatimizning boy islomiy merosi, jumladan, Hazrati imom majmuasi, Zangi ota ziyoratgohi, Shohi-Zinda va Ruhobod maqbaralari va boshqalar meʼmoriy obida va ziyoratgohlarning musulmon sayyohlarida qiziqish uygʼotadigan jihatlari va sayohatchilar uchun yaratilgan qulayliklar toʼgʼrisidagi batafsil maʼlumotlarni taqdim etdi.

Islom dini, Qurʼoni karim va Hadis ilmining asl mohiyati, hadisshunoslik maktabining ilmiy-maʼnaviy asoslari, Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi yurtimizdan yetishib chiqqan buyuk hadisshunos allomalar merosini har tomonlama oʼrganish, keng targʼib va tashviq qilish maqsadida tashkil etilgan Imom Buxoriy xalqaro markazi hamda Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Oʼzbekiston Islom sivilizatsiyasi markazi faoliyatiga alohida eʼtibor qaratildi.

Shuningdek, Xiva va Termez shaharlarining ziyorat turizmi sohasidagi imkoniyatlarini yanada kengaytirish va samarali foydalanish, xorijlik sayyohlarni ushbu hududning noyob tarixiy-madaniy va meʼmoriy merosi bilan keng tanishtirish maqsadida Oʼzbekiston hukumati tomonidan amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar xususida ham atroflicha fikr yuritildi.

Oʼz navbatida, F.Baxarddin Oʼzbekiston ziyorat turizmi bozorining turli segmentlariga yoʼnaltirilgan turizm mahsuloti va xizmatlarini diversifikatsiya qilayotgani, ularning raqobatbardoshligini yanada oshirish, maqbul va qulay ichki hamda xalqaro ziyorat turizmi muhitini yaratish, turizm mahsulotlarini keng targʼib qilish, shuningdek, mamlakatimizning sayohat va dam olish uchun xavfsiz manzil sifatidagi obroʼ-eʼtiborini mustahkamlash yoʼlida olib borayotgan ishlarga yuqori baho berdi.