Эсингизда бўлса ўтган галги мақолаларимизда Қашқадарё вилояти Китоб тумани тоғ этагида жойлашган Хўжаилмкони қишлоғида қад ростлаган қадимий чинор ва Хўжаги Имканагий зиёратгоҳи ҳақида ҳикоя қилган эдик. Бу галги мақоламиз эса ушбу қишлоқ одамларининг қадимий усулда коризлар орқали қишлоққа сув олиб келиб деҳқончилик ва боғдорчилик қилиш сирлари ҳақида.

Хўш, аслида кориз ўзи нима? Маълумотларга кўра, кориз (форсча) — ер ости сувларини йиғиш ва уларни ер юзасига чиқариш учун қуриладиган ер ости иншооти бўлиб, аҳолини сув билан таъминлаш, ерларни суғоришда қўлланилган. Кориз Яқин Шарқ, Жануби-Шарқий Осиёда кенг тарқалган. Ўрта Осиёнинг тоғли ва тоғ олди ҳудудларида учрайди. Масалан, Туркманистоннинг Ашхобод шаҳри яқинида чуқурлиги 100 метр, сув сарфи 150- 225 л/с. Ўзбекистоннинг Бухоро, Самарқанд, Навоий вилоятларида 200 га яқин кориз қазилган. 20-асрнинг 20-йилларига қадар Ўрта Осиёда кориз сувларидан экинларни суғоришда фойдаланилган.

Кориз кавлаш ер ости сувлари сатҳида рўй берадиган ўзгаришлар ва жой рельефидаги нишабликни аниқ белгилашни талаб этган. Бу махсус асбоблар (астролябия, ватерпас) воситасида амалга оширилган. Кориз трассаси белгилаб чиқилгач, шу трасса бўйлаб ҳар 5 - 40 метрда қудуқлар ковланган. Қудуқларнинг чуқурлиги 14 - 15 метрдан баъзан 60 - 70 метргача борган. Қудуқлар сувли қатламга туташадиган лаҳим (туннель) орқали бир-бирига бирлаштирилган. Лаҳимнинг баландлиги 1,5 метр, эни 1 метр бўлиб, деворлари ёғоч ёки тошлар билан мустаҳкамланган. Узунлиги жой нишаблигига қараб бир неча километргача чўзилган.

Масалан, Нурота (Навоий вилояти)даги “Мастон” номли коризнинг 280 та қудуғи бўлиб, бош қудуғининг чуқурлиги 14 метр ва лаҳимнинг узунлиги 3 километр бўлган. Кориз қурилиши даврида бу қудуқлар тупроқ-шағални чиқариб ташлашга, коризни ишлатиш даврида эса кузатиш (назорат), тиклаш, тузатиш ва ҳаво алмаштириш учун хизмат қилади. Хўжаилмкони қишлоғининг шарқий қисмида 13 та қудуқни ер остидан бирлаштириб қазиб ўтказилган, қишлоқ аҳолисини булоқ суви билан таъминлаб турадиган кориздан бугунги кунда ҳам фойдаланилмоқда. Қишлоқ оқсоқолларининг таъкидлашича, қудуқлар қадимий бўлиб, Хўжаилмкони қишлоғининг вужудга келиш тарихи билан боғлиқ.

– Ушбу коризлардан бугунги кунгача фойдаланиб келамиз, – дейди Маҳмуд бобо Қодиров. – Қазилган даври ота-боболаримизнинг айтишига қараганда темурийлар даврига бориб тақалади. Ҳар йили ҳашар йўли билан тозалаймиз. Коризга сув қарийб ярим километр узоқликдаги чашмадан тортиб келинган. Аҳамиятли томони кориздан келаётган сув қишин-ёзин бир хил ҳароратда бўлади. Яхлаб ҳам кетмайди, қизиб ҳам. Бу сувдан ичимлик суви сифатида ҳам фойдаланса бўлади.

Маълумки, бир қатор Шарқ мамлакатлари, жумладан, Ўрта Осиёда қишлоқ хўжалиги ривожида сунъий суғоришнинг аҳамияти катта бўлган. Сунъий суғоришнинг энг оммавий турларидан бири коризлар ёрдамида суғориш, яъни ер ости ёки дарё, булоқ сувини ер ости каналлари орқали оқизишдир. Фотомухбир ҳамроҳлигида коризга қуйиладиган чашма томон отландик. Баланд-баланд тепаликлар. Ҳар 30-40 метрда битта қудуқ бор. Ниҳоят қудуқлар тугагач бетон ариқ бошланди. Чашмадан чиқаётган сув аҳоли томонидан шу ергача бетон ариқларда олиб келинган. У ёғи тепалик бўлгани учун ер ости туннеллари (кориз) қазилган. Ниҳоят чашманинг бошланиш нуқтасига етиб келдик. Зилолдек тиниқ булоқ суви маҳобатли тошлар орасида жимирлаганча сизиб чиқиб турибди. Сув шу қадар тиниқки, ичида сузиб юрган балиқлар яққол кўзга ташланади. Чашманинг ўнг томони чуқур жарлик. Афтидан илгари чашма суви шу жарликка оққан. Кейинчалик маҳаллий аҳоли томонидан тоғ ён бағри бўйлаб ариқ орқали чашма сувининг йўналиши ўзгартирилган ва қишлоққа тортиб кетилган. Бу каби маҳорат билан қазилган коризлар ота-боболаримизнинг миробликда нақадар тажрибали бўлганлигидан далолат беради.

Мамлакатимизда бугунги кунга қадар фойдаланишдан тўхтамаган ягона кориз ҳам шу бўлса керак.

Ўлмас Баротов,

Аввал хабар берганимиздек, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 10 мартдаги “2022 йилда туризм ва маданий мерос объектлари инфратузилмасини ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 110-сонли қарори ҳамда 2022 йил 4 мартдаги 32/1-1638-сонли манзилли рўйхатга асосан Бухоро вилоятидаги 25 та маданий мерос объектларида реставрация ва консервация ишларини олиб бориш белгиланган.

Бугунги кунда, вилоятдаги 8 та маданий мерос объектларида асрашга доир ишлар бошланган бўлиб, Бухоро минтақавий реставрация марказининг малакали уста-реставраторлари томонидан реставрация, консервация, таъмирлаш-тиклаш ва ободонлаштириш ишлари олиб борилмоқда.

Жорий йилнинг 2-3 август кунлари Бухоро вилояти маданий мерос бошқармаси мутахассислари томонидан таъмирлаш-тиклаш ишлари бошланган Бухоро шаҳридаги “Арк” мажмуаси, “Абдуллахон”, “Абдулазизхон”, “Амир Олимхон” мадрасалари, “Масжиди Калон”, “Хўжа Калон” масжидлари, “Тўрақулбой уйи” – маданий мерос объектларида ҳамда Жондор туманидаги “Қизбиби” мажмуасида амалга оширилаётган асрашга доир ишлар бўйича мониторинг ишлари олиб борилди.

Шунингдек, реставрация ишларини амалга ошириш режалаштирилган 12 та маданий мерос объектлари бўйича лойиҳа-смета ҳужжатлари ишлаб чиқилиб, Маданий мерос агентлигининг Илмий-эксперт кенгаши билан келишиш жараёнида ҳамда 5 та объектнинг лойиҳа-смета ҳужжатларини давлат экспертизасидан ўтказиш ишлари давом этмоқда.

Бухоро вилояти маданий мерос бошқармасининг матбуот хизмати

Andijon viloyati turizm va sayyohlik sohasida ulkan salohiyat va imkoniyatga ega hududlardan biri hisoblanadi.

Shu bois hududda turizmni rivojlantirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlar sayyohlar oqimini ko‘paytirish imkonini bermoqda.
Buni Andijon viloyatining Marhamat tumanida turizmni rivojlantirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar misolida ko‘rish mumkin. Agar yo‘lingiz tushib, Marhamatga kelsangiz, Andijon – Marhamat avtomagistral yo‘lidan yurib, Shahrixonsoydan o‘tishingiz bilan o‘ziga xos, go‘zal manzaraning guvohi bo‘lasiz. 

Yo‘lning har ikki tomonida adirlikning quyi qismida soya-salqin choyxonalar, turizmni targ‘ib etuvchi haykal va o‘tovlarga ko‘zingiz tushadi, adirlikning eng yuqorisida esa “Marhamat” sihatgohi ana shu go‘zal manzaraga yanada ko‘rk bag‘ishlab turibdi. Ayni kunda Marhamat tumanida jami 62 ta madaniy meros ob’ekti - arxeologik, monumental, arxitektura yodgorliklari, ziyoratgoh, shuningdek, diqqatiga sazovor joylar bo‘lib, ularning aksariyati turistik yo‘nalishlarga kiritilgan. 

Tumanda ichki turizmni tashkil qilish va rivojlantirish maqsadida “Mingtepa” jamoat fondi tomonidan yo‘l bo‘ylariga 15 ta kichik turistik maskanlar barpo etish loyihasi ishlab chiqilgan. Hozirgi kunda ulardan 6 tasi foydalanishga topshirilgan. Turizm infratuzilmani rivojlantirish bo‘yicha namunaviy loyihalar asosida 9 ta yangi sanitariya-gigiyena shoxobchasi tashkil etildi, mavjud 8 tasi esa ta’mirlandi. O‘tgan yili tumanda 14 ta turistik yo‘nalishlar mavjud bo‘lgan bo‘lsa, joriy yilda ularni 18 taga yetkazish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Sayyohlarga 1 ta turoperator xizmat ko‘rsatmoqda. Keyingi yillarda hashar yo‘li bilan tumandagi Xo‘jabosmon ota, Bandimozor ota, Mirishkor ota, Oqbosh ota, Boboxuroson ota ziyoratgohlari hamda Vosiliy uy-muzeyida ta’mirlash, obodonlashtirish ishlari amalga oshirildi. 

Bozorboshi mahallasida etnoturizm yo‘nalishida “Ro‘molchilik ko‘chasi” tashkil etildi. bugungi kunda tumanda turistik ob’ektlarda xizmat ko‘rsatish yo‘nalishida 2 ming 100 nafardan ziyod kishining bandligi ta’minlangan. Tumanda o‘tgan yili mahalliy va xorijiy sayyohlarga xizmat ko‘rsatish orqali turistik xizmat ko‘rsatish hajmi 1,5 barobarga ortgan. Tumandagi Xakka mahallasida 8,5 gektar maydonda barpo etilgan “Buyuk maskan” ekoturizm maskani esa har qanday sayyohga manzur bo‘lishi aniq. Umumiy loyiha qiymati 30 milliard so‘m bo‘lgan mazkur dam olish maskani bir vaqtning o‘zida bir ming nafardan ortiq odamga xizmat ko‘rsatadi. Bu yerda mehmonxona, choyxonalar, qoraqalpoq, qirg‘iz o‘tovlari, sport maydonlari, bar, kafe, sharshara, manzarali yo‘laklar barpo etildi, charxpalak, o‘ndan ortiq attraksionlar o‘rnatilgan. Maskan markazida ko‘l yaratilib, o‘rtasi orolcha qilingan. Orolchada muzqaymoq xiyoboni tashkil etilgan. Ko‘lda sayr qilish uchun bir nechta katamaranlar keltirildi. O‘ziga xos ko‘rinish va betakror dizaynga ega mazkur maskan foydalanishga topshirilishi bilan tumanga yana ko‘plab sayyohlarni jalb etish imkoni yaratiladi. 

Boboxuroson mahallasida yashovchi o‘zbek sirki, dorbozlik san’atining ustasi Yunusali G‘oziyevning xonadonida tashkil etilgan milliy etnoturizm maskani ham sayyohlar bilan hamisha gavjum maskanlardan biri hisoblanadi. Xonadon ichidan oqib o‘tuvchi ariq bo‘ylari jannatmonand bog‘ga, dam olish maskaniga aylantirilgan. Xonadonda parvarishlanayotgan ko‘p yillik ulkan daraxtlarning har biriga o‘zgacha shakl berilib, ularning ustiga, daraxt shoxlari orasiga o‘tirib, dam oladigan maxsus joylar barpo etilgan. Ushbu maskanga kelgan sayyohlar uchun "Andijon samosi" dorbozlar guruhi tomonidan dorbozlik san’ati namoyish etiladi. Shuningdek, maskanda milliy hunarmandchilik mahsulotlari ko‘rgazmasi, o‘ziga xos etno muhit yaratilgan. Ushbu maskanda bir vaqtning o‘zida 90 nafar sayyohga xizmat ko‘rsatiladi. Marhamat tumanida turizmni rivojlantirishda “Mingtepa” arxeologik yodgorligi alohida ahamiyat kasb etadi.

– Xalqimizning ko‘hna tarixini aks ettiruvchi noyob “Mingtepa” yodgorligiga nafaqat yurtimiz, balki xorijlik sayyohlarda ham katta qiziqish uyg‘otadi, – deydi "Mingtepa-madaniy meros" jamoat fondi rahbari Ortiqali Husanov. – Mingtepa xarobalari xalqimizning qadim tarixi haqida juda ko‘p ma’lumotlar beradi. Ana shundan kelib chiqib, turistlarni jalb etish maqsadida ochiq osmon ostidagi “Mingtepa” muzeyi, kutubxona tashkil etildi. Qolaversa, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 29 dekabrdagi "Mingtepa" arxeologiya merosi ob’ektini muhofaza qilish, tadqiq etish va undan oqilona foydalanish to‘g‘risida" gi qarori hamda mazkur qaror bilan tasdiqlangan "Yo‘l xaritasi" da keng ko‘lamli ishlarni amalga oshirish belgilangan. Biroq, mazkur ishlarning bajarilishi koronavirus pandemiyasi munosabati bilan o‘z vaqtida bajarilmadi. bugungi kunga kelib ham qaror ijrosini ta’minlash e’tibordan chetda qolmoqda. 

Qaror bo‘yicha "Mingtepa" arxeologiya merosi ob’ektini muhofaza qilish va tadqiq etish markazi binosini qurish uchun 1,14 gektar, muhofaza hududi uchun esa 2,4 gektar yer maydoni ajratildi. Qurilish ishlari esa haligacha boshlangani yo‘q. Bundan tashqari, hujjatda turistlar, tashrif buyuruvchilar uchun qulay sharoitlar yaratish, tarixiy ko‘rinishni saqlagan holda ob’ektning muhofaza etiladigan hududidan tashqarida zamonaviy dam olish maskanlari tashkil etish, "Jingirtepa", "Toshtepa" arxeologiya ob’ektlariga olib chiquvchi yo‘lni piyodalar uchun moslashtirish singari qator vazifalari ham belgilangan. Biroq, mazkur ishlarning bajarilishini ham ko‘ngildagidek, deb ayta olmaymiz. Taqdim etilgan ma’lumotlarga ko‘ra, belgilangan ishlarni amalga oshirish bilan bog‘liq hujjatlar ishlab chiqilgan, hozirda ular Andijon viloyati Madaniy meros boshqarmasi qoshidagi Ilmiy-maslahat kengashi tomonidan ko‘rib chiqilmoqda. Tuman hokimligi, boshqa mas’ul va mutasaddi tashkilotlar Vazirlar Mahkamasining yuqorida qayd etilgan qarori ijrosi bo‘yicha amaliy ishlarni boshlaydi, deb umid qilamiz.

Marhamat tumanida o‘nlab ziyoratgohlar borki, ularga nafaqat Andijon, balki respublikamizning boshqa viloyatlari, qo‘shni Qirg‘iziston Respublikasidan ham ko‘plab sayyoh va ziyoratchilarni jalb etish mumkin. O‘tgan yili tumanga 115 ming 200 nafar sayyoh va ziyoratchi tashrif buyurgan bo‘lsa, joriy yilda ularning sonini yanada oshirish ko‘zda tutilgan. 2022 yilda tumanda bir vaqtning o‘zida 160 nafar mehmonni qabul qilish imkoniyatiga ega qator mehmon uy, oilaviy mehmonxona va xostellar tashkil etilishi belgilangan. Masalan, Mirishkor mahallasida umumiy qiymati 3 milliard so‘mga teng 60 o‘rinli o‘ziga xos uslubda mehmon uylar barpo etildi. Yil oxiriga qadar mavjud ziyoratgohlarga olib boruvchi yo‘l ko‘rsatkichlari to‘la o‘rnatiladi. Shuningdek, To‘rabobo, Mulla to‘ychi, Oqto‘nli ota va Mahdum Vosiliy ziyoratgohlari ta’mirlanadi.

Tumandagi ziyoratgohlarda WI-FI zonalari yaratiladi. Joriy yilda ana shu ishlarni amalga oshirish hisobiga tumanda turizm rivojlanadi, sayyohlar oqimi esa yanada ortadi.

Сурхондарё ўзида мўъжиза ва ҳайратларни жамлаган диёр. Воҳа пурвиқор тоғларию, гўзал табиати билан янада фусункор. Айниқса, Сариосиё туманидаги Сангардак қишлоғи ўзининг баҳаво табиати билан танилган. Осмонўпар баландликдаги ушбу бетакрор манзара кишини ўзига лол этмай қўймайди. Тоғлар оша эсадиган майин шабада, булоқлардан сизиб чиқаётган оби ҳаёт, ноёб наботот дунёси киши ҳайратини оширади. Ушбу жойларда бўлган, борлиқнинг мусаффо ҳавосидан нафас олган киши албатта, табиат туҳфасига қайта-қайта тасанно айтади.

Мазкур ҳудудда ранг-баранг наботот ва турфа ҳайвонот олами, минглаб булоғу чашмалари билан ном қозонган Сангардак дараси ва шаршараси ҳам бор. Денгиз сатҳидан 2000 метр баландликдан отилиб тушувчи ушбу шаршара табиатнинг бетакрор мўъжизасидир. Мисли камалакдек товланиб, атрофдаги қояларга урилиб оқаётган зилол сув баҳри дилингизни очиб, хушкайфият бағишлайди. 

Шаршара суви совуқ бўлсада, саломатликка зиён қилмайди, аксинча, вужудни тетиклаштиради. Товуши асабни тинчлантириб, юракка қувват беради.

Сирож АСЛОНОВ,  ЎзА

Зомин деганда кўпчиликнинг кўз ўнгига арча ва бошқа дарахтлар билан қопланган тоғлар, салқин ҳамда тоза ҳаво, ям-яшил табиат келади. Дам олиш кунларида Kun.uz мухбирлари Зоминда бўлиб, унинг диққатга сазовор табиатини кадрларга муҳрлади.
 

Bugun, Singapur Respublikasining "Crescent Rating" kompaniyasi eksperti janob Bahardeen Mohamed Fazal Xorazm viloyatiga tashrif buyurdi. Hurmatli mehmonni viloyat hokimi o'rinbosari - Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi boshlig'i Botir Ozodovich hamda viloyat turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi mutasaddilari Urganch xalqaro aeroportida kutib oldilar.Mehmon "Ichan Qal'a" davlat muzey qo'riqxonasi hududiga joylashgan "Juma" masjid, "Sayyid Alovuddin bobo" va "Pahlavon Mahmud" maqbaralarini ziyorat qilib, hududning ziyorat turizmi imkoniyatlarini o'rgandi.Ekspert "Hotel Farovon Khiva" mehmonxonasini ko'zdan kechirib, o'zining fikr-mulohazalarini bildirdi.

Bundan tashqari, ekspert Xiva shahar hokimi Temur Ismoilovich bilan uchrashib, Xiva shahrining turizm sohasidagi mavjud potensial va istiqbollarini muhokama qilish bilan birga "Xiva - Islom dunyosi turizm poytaxti - 2024" maqomini olishi, bo'lib o'tishi rejalashtirilgan yirik xalqaro tadbirlarni samarali tashkil etish yuzasidan o'z maslahatlarini berdi. Shuningdek, mehmonga Xiva shahar hokimligi nomidan esdalik sovg'alari topshirildi.

Ma'lumot uchun: “CrescentRating” tashkiloti 2015 yildan boshlab “Mastercard” xalqaro moliya tashkiloti bilan birgalikda har yili musulmon sayohati bozori holati bo‘yicha “Jahon musulmon sayohati indeksi” xalqaro reytingini tuzib boradi. Tashkilot hisobotlaridagi maʼlumotlar dunyo miqyosida turizm ekspertlari, ommaviy axborot vositalari va taʼlim muassasalari tomonidan asosiy statistik-tahliliy manba sifatida, ilmiy ishlar, taqdimotlar hamda maqolalarda keng foydalaniladi. 

2019 yilgi reytingida O‘zbekiston musulmon sayyohlarni jalb qilayotgan “Eng jozibador” hamda “Havfsizlik va bag‘rikenglik darajasi yuqori” bo‘lgan 10 ta mamlakat qatoriga kirdi, “Musulmon sayyohlar uchun qulay hudud (destination)” sifatida reytingda 32-o‘rindan 22-o‘ringa yuqoriladi (2021 yil natijalariga ko‘ra 16-o‘rinda qayd etildi).

2022-yil 18-may kuni Turizm va madaniy meros vazirligi koʻmagida Toshkent viloyati Boʻstonliq tumani Chimboylik qishlogʻida joylashgan “Green Hills Resort” dam olish maskanining tantanali ochilish marosimi boʻlib oʻtdi. Mazkur loyiha Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining Oʻzbekistonda turizmni rivojlantirish va Toshkent viloyatining Boʻstonliq tumaniga xorijiy investorlarni jalb etish toʻgʻrisidagi qarori ijrosini taʼminlash maqsadida amalga oshirildi.

Marosimda Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari – turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov ishtirok etdi.

“Bugungi kunda turizm sohasiga katta eʼtibor qaratilib, yirik islohotlar amalga oshirilmoqda. Islohotlar tufayli mamlakatimizga bir qancha yangiliklar kirib kelayapti. Finlandiyaning «Homka” kompaniyasi zamonaviy texnologiyalari asosida Boʻstonliq tumanida yangi “Green hills resort” kurort zonasi ochildi. Bularning hammasi avvalambor xalqimizga va tashqi turizm asosida tashrif buyuradigan turistlarimizga xizmat koʻrsatadi. Endilikda bu yerda mahalliy aholining koʻplab vakillari oʻz ish oʻrinlariga ega boʻladi. Albatta buning hammasi hurmatli Prezidentimiz Shavkat Miromonovich janoblarining tashabuslari asosida amalga oshayapti. Ushbu loyihamiz ekologik jihatdan yuksak eʼtirofga munosib, chunki barcha kottejlar tabiatga zarar keltirmaydigan texnologiya boʻyicha qurilgan. Loyiha tashabuskorlarini yana bir bor tabriklaymiz», deb aytib oʻtdi Aziz Abduhakimov.

“Green Hills Resort” xalqaro sifat va ekologik toza standartlarga muvofiq qurilib, ham Oʻzbekiston fuqarolari, ham xorijlik sayyohlarning maroqli dam olishi uchun moʻljallangan. “Green Hills Resort” nafaqat tabiat goʻzalligi, balki oʻziga xos shifobaxsh havosi bilan hayratga soladigan soʻlim togʻ hududida joylashgan. Ushbu maskanda sport va oʻyin maydonchalari mavjud. Xususan, mini-futbol, shaxmat, arqonli maydoncha, suzish havzasi, togʻ yon-bagʻirlari va soylar boʻylab sayr qilish mumkin yunalishlar. 

“Green Hills Resort” hududida bugungi kunda 11 ta kottej mehmonlarni qabul qilishga tayyor. Kelgusida kottejlar sonini 40 taga yetkazish rejalashtirilgan.

“Green Hills Resort”ning asosiy vazifasi dam olish maskani maydonini yanada intensiv obodonlashtirish va mavjud tabiiy goʻzalligini saqlab qolishdir – bu hatto uning nomida ham aks ettirilgan. Bu harakatlarning barchasi “Yashil Makon” umummilliy loyihasi doirasida amalga oshirilmoqda. Qurilish jarayonida dam olish maskanida hududdagi barcha daraxtlar saqlanib qoldi, qoʻshimcha ravishda 800 tupdan ortiq turli navdagi daraxt koʻchatlari oʻtqazildi.

Yana shuni qoʻshimcha qilib oʻtamizki, hozirda “Green Hills Resort” dam olish maskani hududidagi barcha daraxtlarni asrab-avaylash maqsadida daraxt turi va yoshi koʻrsatilgan holda “Oʻrmon xoʻjaligi” tomonidan roʻyxatga olinmoqda. Piyodalar yoʻlaklarini yotqizishda imkon qadar ekotalablarga rioya qilindi, daraxtlar va atrof-muhitga zarar yetkazilmadi.

Mehmonlar uchun turar joy yaratishda ekologik toza talablar bajarildi. Shunday qilib, hududda joylashgan yogʻoch uylar ekologik yogʻoch uy-joy ishlab chiqarish boʻyicha dunyodagi yetakchi brendlardan biri boʻlgan Finlyandiya kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan va yetkazib berilgan.

Shunday qilib “Green Hills Resort” bu yoʻnalishdagi dastlabki bosqichlardan biri boʻlib, dam olish maskanida 95 ta yangi ish oʻrni tashkil qilindi. Shundan 60 ta ish oʻrniga hududda istiqomat qiluvchi aholi, jumladan, ayollar va yoshlar olindi.  Taʼkidlash joizki, mazkur loyihalar mahalliy va xorijiy sarmoyalarni jalb etish hisobiga amalga oshirilishi rejalashtirilgan.

Zomin tumani “Duoba” qishloq fuqarolar yigʼini hududida zarur infratuzilmalarni barpo etish, oilaviy mehmon uylari faoliyatini va qoʼshimcha turizm xizmatlarini yoʼlga qoʼyish hamda mahalliy aholini turizm sohasidagi tadbirkorlikka keng jalb etish maqsadida “Duoba” qishlogʼida “Turizm qishlogʼi” tashkil etiladi. 

– Zomin tumani hududida Turizm qishlogʼini tashkil etishdan maqsad hududning turizm salohiyatini yanada rivojlantirish, sohada qoʼshimcha xizmatlarni joriy qilish orqali aholini ish bilan taʼminlash,turistlar oqimini yanada koʼpaytirish, turistlarni hududning madaniy meʼroslari hamda qadriyatlari bilan tanishtirish, sayyohlarga qulay shart-sharoitlar yaratish, hududda zamonaviy va milliy turizm infratuzilmasining izchil rivojlanishini taʼminlash, mehmonxona va transport xizmatlari turlarini kengaytirish, sifatini yaxshilash hamda mazkur sohada faoliyat yuritish istagida boʼlgan tadbirkorlik subʼektlariga koʼmaklashish, ichki turizmni faollashtirishdan iborat -dedi Jizzax viloyati turizmni rivojlantirish hududiy boshqarmasi boshligʼi Sh.Аbdimurodov.

Zomin tumanidagi "Duoba" turizm qishlogʼi rejasiga koʼra, bu yerda bir qator dam olish maskanlari, turistlar uchun yangi namoyish obьektlari, maxalliy aholi tomonidan tayyorlangan milliy taomlar markazlari, milliy hunarmandchilik va etnoturizm namunalari, eng asosiysi, xalq tabobati, yaʼni asalarichilik markazlari joriy qilinishi koʼzda tutilgan. 

Maʼlumot oʼrnida eslatib oʼtish joizki, Oʼzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 13 avgustdagi PF-5781-sonli Farmoniga muvofiq 2020 yildan boshlab «Turizm mahallasi», «Turizm qishlogʼi» yoki «Turizm ovuli» maqomi berilgan fuqarolar yigʼinlari «Obod qishloq» va «Obod mahalla» davlat dasturlariga birinchi navbatda kiritiladi.

Prezidentimiz tashabbusi bilan Buxoro shahrida joriy yilning 21-24 may kunlari “Xalqaro zardo‘zlik va zargarlik” hamda “Kashtado‘zlik san’ati” xalqaro festivallari o‘tkazildi. Ushbu tadbirlarda 58 ta davlatdan 220 nafardan ortiq xorijiy mehmonlar, 38 ta davlatdan 130 nafardan ziyod xorijiy usta-hunarmandlar hamda respublikamizning barcha hududlaridan 300 nafardan ortiq mahalliy zardo‘z, kashtado‘z, zargar va hunarmandlar qatnashdi.

E’tiborli tomoni, xorijiy sayyohlar tomonidan ularning deklaratsiyalariga asoslanib aytadigan bo‘lsak, 15,6 kilogramm kumush va 4,8 kilogramm miqdorda oltindan yasalgan taqinchoqlar xarid qilingan. Bu o‘rtacha 284,5 ming AQSH dollari yoki 3,2 milliard so‘m foyda olib kelgan. Biz bejizga ushbu raqamlar bilan mulohazalarimizni boshlamadik. Sababi, ushbu festival Buxoroda servis va maishiy xizmat ko‘rsatish yo‘nalishlari imkoniyatini yana bir bor amalda namoyish qildi. 

Ma’lumot uchun, 2022 yil 1 iyun holatida jami 1 ming 256 nafar mahalliy va 42 ming 589 nafar (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 2,7 baravar ko‘p) xorijiy sayyohlar tashrif buyurgan. Ular uchun yaratilgan infratuzilmaning sifat jihatidan yuqori ekanligi oqimni yanada kengaytirmoqda. Davlatimiz rahbarining 2022 yil 27 yanvardagi “Xizmatlar sohasini jadal rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi qaroriga asosan umumiy qiymati 2 110,3 milliard so‘mlik 697 ta loyihani amalga oshirish belgilangan. Bu 9 ming 882 ta ish o‘rni yaratish imkonini beradi. 
Mazkur qarorga asosan joriy yilda xizmatlar hajmini 1,5 baravarga oshirish bo‘yicha aniq manzilli dastur ishlab chiqilgani ayni yo‘nalishning rivoji uchun keng yo‘l ochmoqda. Buxoro shahri iqtisodiyoti o‘sishini ta’minlaydigan asosiy drayveri ham bu – xizmat ko‘rsatish va servis sohasidir.

–Ko‘hna va boqiy Buxoroning eski shahar qismida zamonaviy servis xizmatlarini ko‘rsatuvchi maskanlar, joylar ko‘payib bormoqda, – deydi Buxoro shahridagi “Imom Buxoriy” mahalla fuqarolar yig‘ini faoli Muhsina Shoymardonova. – Necha yillar oldin Buxoroda sanoqli sayyohlarni kuzatish mumkin edi. Bugun erta tongdan kechgacha Buxoro ko‘chalarini kezsangiz guruh-guruh bo‘lib yurgan mahalliy va xorijiy sayyohlarga ko‘zingiz tushadi. Ular Buxoroning diqqatga sazovor joylarida bo‘lib, ziyoratlar qilishadi. Obidalarni tomosha qilib ma’naviy ozuqa olishadi. Mahalla fuqarolar yig‘inida faolman. Faqat nazorat qilib, tahlil qilaman. Juda ko‘p davlatlarda bo‘lganman. Havas qilardim. Bizda ham shu kunlar kelarmikan, deb. Hozir esa guvoh bo‘lib turibman. Biz ulardan ham o‘zib ketibmiz. Tinch yurtimiz, musaffo osmonimizga ko‘z tegmasin. Yaratilgan imkoniyatlardan nainki biz balki, chet elliklar ham foydalanmoqda.

Ma’lumotlarga ko‘ra, ayni vaqtda shaharda turizm yo‘nalishidagi umumiy qiymati 870 milliard so‘mlik, shundan 71,9 milliard so‘m tijorat banki krediti va 25,8 million AQSH dollari miqdoridagi xorijiy investitsiya hisobiga 33 ta mehmonxona tashkil etish va 642 ta ish o‘rni yaratish ham eng ustuvor vazifalardan sanaladi. Qolaversa, qiymati 1 trillion 56,6 milliard so‘mlik 11 ta yirik xizmat ko‘rsatish loyihalari hisobidan 6 ming 225 nafar aholining bandligi ta’minlanadi. Albatta bugun Buxoro shahrida istiqomat qilayotgan yurtdoshlarimiz mazkur ishlar natijasini o‘z hayotlarida yaqqol his qilmoqda. Bo‘layotgan o‘zgarishlar barchani birdek yaratuvchanlikka, yangi loyihalarni amaliyotga tatbiq qilishga chorlamoqda.

– Buxoroga ilk kelishim,  – deydi rossiyalik sayyoh Yuliya Babkina. – Kun davomida shahardagi diqqatga sazovor joylarni tomosha qildim. Kechki payt o‘ziga xos manzara kasb etadigan Minorai Kalon, Poyi Kalon ansambli oldidagi terassada ovqatlanib shaharni kuzatdim. Bu menga o‘zgacha zavq bag‘ishladi. Xizmat ko‘rsatish, ovqatlanish, mehmonxonalar umuman barcha-barchasi a’lo darajada. Kutganimdan ham yaxshiroq sharoitlar muhayyo qilinganiga guvoh bo‘ldim. Ko‘rganlarimni yurtimga borib targ‘ib qilaman. Hamyurtlarim ham bu maftunkor yurtni ko‘rishlari kerak. Ayniqsa, ularga Buxoroda pishiriladigan buxorocha osh haqida to‘lqinlanib gapirishim aniq. Menga buxoroliklar juda ham yoqdi.

– Yurtingizga Fransiyadan do‘stlarimiz bilan keldik, – deydi fransiyalik sayyoh Hyugo Tanel. – Bu yerdagi masjid, madrasa, tarixiy obidalar, muzeylarni tomosha qildik. Ochig‘ini aytaman. Buxoroni yaxshi ko‘rib qoldim. Bunday toza va go‘zal shaharlar dunyoda kam uchrasa kerak. Ayniqsa, odamlarning ochiq chehrasi, mehmondo‘stligi bizga juda yoqdi. Servis xizmatlar, turistlar uchun yaratilgan sharoitlardan mamnunmiz. Barchasiga gap yo‘q. Shunchaki ertaknamo shaharga tushib qolgandek o‘zimizni his qilyapmiz. 

Mahalliy aholi va xorijiy sayyohlarning madaniy hordiq olishi, shuningdek, ko‘ngilochar xizmatlardan bahramand bo‘lishini tashkil qilish orqali eski shahar qismida tashkil etilgan qulay infratuzilma hozirda xalqimizning kayfiyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda. O‘z-o‘zidan ushbu hududda xizmatlar soni va sifati ham yaxshilanmoqda. 

Singapurda joriy yil 31 may–2 iyun kunlari musulmon dunyosi turizm bozorini tiklash va rivojlantirishga bag‘ishlangan «Halal in Travel — Global Summit 2022» sammiti bo‘lib o‘tdi. Unda O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari, Turizm va madaniy meros vaziri Aziz Abduhakimov onlayn formatda ishtirok etib, so‘zga chiqdi.

Turizm va madaniy meros vazirligi matbuot xizmatining xabar berishicha, «Halal in Travel Awards» global sammiti doirasida Samarqand shahri «Yilning islom merosi manzili» va «Yilning eng yaxshi rivojlanayotgan musulmon shahri» mukofoti g‘olibi bo‘lgan. Shuningdek, O‘zbekiston har yili «CrescentRating» tomonidan e’lon qilinadigan «World Muslim Travel Index» reytingida kuchli o‘ntalikka kirgan.

Ushbu reytingni ishlab chiqishda mamlakatning sayyohlar uchun ochiqlik siyosati, musulmon turistlar uchun yaratilgan imkoniyatlar, targ‘ibot va marketing, islom merosini sayyohlarga yetkazish darajasi kabi qirqdan ortiq mezon hisobga olingan. «CrescentRating» tashkiloti rahbari Fazal Bahardin bu yilgi ko‘rsatkichlarga alohida to‘xtalib, O‘zbekistonni reytingda eng tez ko‘tarilgan va boshqalarga o‘rnak bo‘layotgan davlat sifatida e’tirof etgan.

O‘zbekiston Prezidenti tomonidan turizm segmentiga, xususan, ziyorat turizmiga qaratilayotgan alohida e’tibor samarasida O‘zbekiston jahon musulmon turizmi bozorida muhim o‘rinni egallagani ta’kidlangan.

Ma’lumot o‘rnida, ushbu sammit dunyoning turli burchaklaridan turizm sohasida tajribaga ega 70 dan ortiq soha mutaxassislarini o‘zida jam qilgan. O‘zbekistonda 2022 yil 1 yanvardan boshlab 35 ta restoran (tezkor ovqatlanish tarmoqlari) va 4 ta mehmonxona «Halol» reytingi va sertifikatiga ega bo‘lgan.

Azaldan Samarqand tarixiy uchrashuvlar maskani, o‘zaro madaniy boyitish, xalqaro savdo va yaxshi qo‘shnichilik munosabatlarini mustahkamlash ko‘prigi bo‘lib kelgan. Joriy yilning sentyabr oyida ham Samarqand mintaqaviy va global rivojlanishning dolzarb masalalarini muhokama qilish uchun o‘ziga xos maydonga aylanadi.

Yaxshi qo‘shnichilik, do‘stlik va hamkorlik munosabatlarini mustahkamlashga sanʼat salmoqli hissa qo‘shmoqda. Sanʼat xalqlarni birlashtiradi, ularni turli mamlakatlarning tarixi, madaniyati, meʼmorchiligi va tabiati bilan tanishtiradi, turli xalqlarning psixologiyasi va anʼanalarini yaxshiroq tushunishga imkon beradi.

Shu kunlarda Samarqand shahrida Turizm va Madaniy meros vazirligi tashabbusi bilan rassomlarning pleneri o‘tkazilildi. Ushbu loyihadan maqsad ShHTga “Samarqand ruhi”ni yetkazishdir.

Ikki hafta davomida tabiiy muhitda, ob-havo va quyosh nuri taʼsirida Rossiya, Mo‘g‘uliston, Tojikiston, Qozog‘iston, Qirg‘izistondan kelgan rassomlar, shuningdek, O‘zbekistondan kelgan bir guruh rassomlar Shoxi Zinda, Guri Amir, Registon va Samarqandning boshqa tarixiy joylarini o‘z asarlarida tasvirlamoqdalar.

– Samarqand va Buxoroni o‘z ko‘zim bilan ko‘rishni ko‘pdan beri orzu qilardim, chunki bu shaharlar ijodkor uchun cheksiz ilhom bag‘ishlaydi, – deydi rassom, Sankt-Peterburg madaniyat va sanʼat universiteti dotsenti Tatyana Anisimova. - Shu kunlarda keyingi ijodim va talabalarim bilan ishlash uchun juda katta material to‘pladim. Umid qilamanki, mening akvarel rangtasviridagi asarlarim ShHTga bag‘ishlangan ko‘rgazmasiga yengillik va yorqinlik baxsh etadi.

- Plener zamonaviy shaharlardagi temir-betondan chiqib ketish, madaniyatning eng qiziqarli yodgorliklari bilan tanishish imkonini beradi. Samarqanddagi plenerda ishtirok etish taklifini olganim bilanoq, ko‘k gumbazlar tushlarimga kira boshladi, - deb aytmoqda mo‘g‘ulistonlik rassom Ganzorig Ser-od. - Lekin Shoxi-Zinda majmuasiga yetib borganimda, bu yerning ulug‘vorligi, meʼmorchiligi va ko‘k rangning xilma-xilligi meni hayratda qoldirdi. Ochiq osmon ostidagi ikki haftalik ishim davomida Samarqand tarixiy obidalarining ko‘rkini , o‘zbek xalqi madaniyatining o‘ziga xosligini o‘z asarlarimda yetkazishga harakat qildim.

Samarqanddagi plener davomida ijod qilgan rassomlarning asarlari ko‘rgazmada namoyish etiladi, bu ShHT mamlakatlari o‘rtasida madaniy hamkorlikni rivojlantirish, yangi aloqalarni yo‘lga qo‘yishda muhim qadam bo‘ladi.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-apreldagi “Ichki turizm xizmatlarini diverfikatsiya qilishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-232-sonli qarorining 1-ilovasi 25-bandida;

Turizm axborot markazlarini tashkil etish, tashkil etilgan axborot markazlarini respublikaning turizm salohiyatini namoyish etuvchi targ‘ibot materiallari bilan ta’minlab borish choralarini ko‘rish vazifasi yuklatilgan.

Shu munosabat bilan, viloyat Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi tomonidan Buxoro viloyatining sayyohlar ko‘p tashrif buyuradigan obektlari jumladan, eski shahar hududi, Buxoro temir yo‘l vokzali, Buxoro xalqaro aeroportida joylashgan axborot markazlari O‘zbekiston Respublikasining hamda viloyatimiz turizm salohiyatini targ‘ib qiluvchi targ‘ibot materiallari bilan  ta’minlandi.

10 февралдан эса Саудия Арабистонига ҳар куни 2 тадан, Рамазон ойи давомида эса ҳар куни 3 тадан авиа қатнов йўлга қўйилади.

Бу ҳақда Ўзбекистон мусулмонлари идораси маълум қилди.
 

  “Hududning 100 nafar ixtirochi ayoli” “ haftaligi doirasida Jizzax viloyati Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi mutaxassislari ishtirokida  "Turizmni rivojlantirishda xotin qizlar tadbirkorlik faoliyatini tashkil etish" mavzusi doirasida seminar o'tkazildi. Seminar davomida turizm sohasida xotin qizlardan iborat tadbirkorlar soni 33 nafar ayol tadbirkor oilaviy mehmon uylari, 1 nafar hostel, 2 nafar mehmonxona tashkil etib, o'z faoliyatini olib borilayotgani haqida aytildi. Seminar ishtirokchilari tomonidan qiziqtirgan savollarga javob berildi.

Queens restorani sizni Butunjahon go'zallik kuni munosabati bilan ziyofatga taklif qiladi. Mehmonlar uchun Sevara Nazarxon, Show Queens, SULTVN va MC Yan chiqish qiladi. Shuningdek, mehmonlarni tanlovlar va sovg'alar kutmoqda.

O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qilish xarajatlarining bir qismini (keshbek) qaytarish tartibi prezidentning 30 apreldagi «Ichki turizm xizmatlarini diversifikatsiya qilish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi qarorida ilgari surilgan.

Keshbek 2022 yil 1 sentabrdan boshlab taqdim etiladi. Sayohat xarajatlarini qaytarish Turizm va madaniy meros vazirligining elektron platformasi orqali, shu jumladan ichki sayohatni rejalashtirishni, shuningdek chegirmalar taqdim yetishni va «O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!» doirasida tayyor turistik paketlarni mustaqil shakllantirishni ta’minlaydigan mobil ilovasi orqali amalga oshiriladi. Builab Sayehat Kil dasturi!

Sayohat xarajatlarini qaytarish sayohat qilish davomida bir vaqtning o‘zida quyidagilar nazarda tutilganda amalga oshiriladi:

• avia, temir yo‘l va (yoki) avtomobil transportidan foydalanish;
• joylashtirish vositalari xizmatlaridan foydalanish;
• madaniyat tashkilotlariga tashrif buyurish;

Sayohat xarajatlarini qaytarish har bir turistga quyidagi miqdorlarda amalga oshiriladi:

• aviaqatnov orqali borib-kelish chiptasi narxining 15 foizi, lekin 150 ming so‘mdan oshmagan miqdorda;
• temir yo‘lda yoki avtobusda borib-kelish chiptasi narxining 15 foizi, lekin 80 ming so‘mdan oshmagan miqdorda;
• joylashtirish vositasida tunab qolish xarajatining 15 foizi, lekin 80 ming so‘mdan oshmagan miqdorda;
• teatr, muzey, sirk va badiiy galereyalarga har bir tashrif chiptasi narxining 50 foizi, lekin 20 ming so‘mdan oshmagan miqdorda.

Xarajatlar faqat ichki sayohat oxirida mahalliy sayyohlarning bank kartasiga platforma orqali qaytariladi, deyiladi hujjatda.

Platforma Davlat soliq qo‘mitasining (SoliqUz) mobil ilovasi bilan integratsiya qilinadi. Shu orqali xarajatlarning haqiqiyligi tekshiriladi.

Turistlarning keshbekini moliyalashtirish uchun Turizm va madaniy meros vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Turizmni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasiga 2022 yilda respublika budjetidan qo‘shimcha mablag‘lar hisobidan 30 mlrd so‘m ajratiladi.

Turizm sohasidagi boshqa yangiliklar

Hujjatda tungi vaqtda (soat 18:00 dan 06:00 gacha) faoliyat yurituvchi turizmning yangi mexanizmlarini joriy etish va rivojlantirish ko‘zda tutilgan:

• maxsus tashkil etiladigan «turizm ko‘chalari»da joylashgan umumiy ovqatlanish korxonalari, ko‘ngilochar va savdo obyektlari, madaniyat tashkilotlari faoliyatini jamoat xavfsizligi va aholi osoyishtaligini ta’minlagan holda to‘sqinliksiz amalga oshirish;
• turistik obyektlarning uzluksiz ishlashini ta’minlash uchun zarur infratuzilma va muhandislik-kommunikatsiya tizimini takomillashtirish;
• madaniy-ko‘ngilochar, konsert-ko‘ngilochar tadbirlarni tashkil etish va o‘tkazish uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish;
• maxsus avtobuslar (shuttle-bus) qatnovini yo‘lga qo‘yish;
• turizm namoyishi obyektlarining faoliyat olib borishiga ruxsat berishning yagona tartibini joriy qilish va turizm namoyishi obyektlarini qo‘llab-quvvatlash tizimini yaratish;
• turistik obyektlarning ishlashiga yagona ruxsat berish tartibini joriy yetish va ularni qo‘llab-quvvatlash tizimini yaratish.

Tungi vaqtda faoliyat yurituvchi turistik obyektlarning uzluksiz ishlashini ta’minlash maqsadida davlat tomonidan quyidagi chora-tadbirlar ko‘riladi:

• faoliyat yuritayotgan turizm namoyishi obyektlari atrofi uzluksiz yoritilishi ta’minlanadi, shu jumladan, mazkur hududlar energiya tejovchi texnologiyalar va qayta tiklanuvchi energiya manbalari bilan jihozlanadi;
• turizm namoyishi obyektlari «Xavfsiz shahar» konsepsiyasiga integratsiya qilinadi;
• «turizm ko‘chalari»da jamoat xavfsizligi normalari va talablari doirasida «xavfsizlik chaqiruv tugmalari» o‘rnatiladi hamda «Wi-Fi» zonalari tashkil etiladi;

Kechasi ishlaydigan turistik obyektlarga quyidagi talablar qo‘yiladi:

• obyektlarning ichki qismi, xizmat ko‘rsatish xonalari, kirish va chiqish, shu jumladan, favqulodda vaziyatlar yuz bergan taqdirda harakatlanish va fuqarolarni evakuatsiya qilish joylarida ma’lumotlarni kamida 30 kun davomida saqlash imkonini beruvchi videokuzatuv tizimini o‘rnatish va «Xavfsiz shahar» konsepsiyasiga integratsiya qilish;
• binolarning yon-atrofi, avtoturargoh va ularga tegishli boshqa hududlarni kamida 10 metr masofada yoritish;
• obyektlarni to‘liq tovush o‘tkazmaydigan tarzda jihozlash. Bunda, tungi vaqtda musiqa va tovush kuchaytirgich asbob-uskunalaridan aholining tinchligini buzmagan holda foydalaniladi;
• obyektlarni yong‘in o‘chirish vositalari, birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish uchun zarur dori vositalari va tibbiy buyumlar to‘plamiga ega tibbiy yordam qutichalari bilan ta’minlash;
• binoning barcha uchun ko‘rinarli joylarida yong‘in va boshqa favqulodda vaziyatlar yuz bergan taqdirda harakatlanish va fuqarolarni evakuatsiya qilish chizmasi hamda tezkor va qutqaruv xizmatlarining telefon raqamlari aks ettirilgan ma’lumotlarni aks ettirish talabi belgilanadi.

Hujjat davlat organlarining qonunga rioya qilgan holda tungi vaqtda ishlayotgan tadbirkorlar faoliyatiga asossiz aralashuvlar va byurokratik to‘siqlar o‘rnatishini taqiqlaydi.

O‘zbekiston avtomobil yo‘llari bo‘ylab (Turistik transport yo‘lagi) «karvonsaroy» barpo etiladi, ularning har biri turistik xizmatlar ko‘rsatadi. Xususaye hunarmandchilik va mahalliy qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini sotish bo‘yicha xizmatlari, avtomobillarga, shu jumladan, elektr transport vositalariga xizmat ko‘rsatish shoxobchalari, to‘xtash joylari va sanitariya inshootlari faoliyati yo‘lga qo‘yiladi. Har bir «karvonsaroy» atrofiga daraxt va butalar ko‘chatlari ekiladi.

Uch oylik muddatda Aqchako‘l, Ashshi ko‘l, Zikri ko‘li, Aydarko‘l, Tuzkon ko‘li va To‘dako‘l ko‘llari hududida sohilbo‘yi zonalarini tashkil etish uchun 10 yilgacha muddatga ijaraga beriladi. U yerda ekologik va sanitariya talablariga javob beradigan yengil konstruksiyalardan qurilgan bino va inshootlar barpo etiladi.

Badiiy ijodkorlar uyushmasi Toshkent viloyati bo‘limi tomonidan Badiiy ijodkorlar uyushmasining ,,PLENER-2022" dasturi doirasida ,,Ustoz va shogird" an’anasi asosida Bo‘stonliq tumani Xumson qishlog‘ining xushmanzara joylarda bir kunlik Plener tashkil qilindi.

❇️ Unda Badiiy ijodkorlar uyushmasi a’zolari va Toshkent shahri o‘rta ta’lim maktabi o‘quvchilari ishtirok etishib, etyud va zarisovkalar chizishdi.

📎 Sayohatga aylangan tassavurlar o'z mohiyatini baribir qog'ozlarga qayta joylab, mo'yqalam sohiblari tabiatning betakrorligini rasmlarda aks ettirishdi.

Toshkent viloyatida oilaviy mehmon uylarinining soni tobora ortishida soha vakillari, xususan Turizm va madaniy meros bosh boshqarmasi xodimlarining ulushi haminqadar. 

Ta’kidlash joizki, Pskom MFY hokim yordamchisi Yeleyev  Xusanbay mehmon uylari ko‘payishida boshqarma xodimlari bilan hamkorlikda ish olib bordi. U qishloq infratuzilmasi yaxshilanishi va sayyohlar oqimi kengayishidan manfaatdor. 

Bo‘stonliq tumani Dadaboyev va Pskom qishloqlarida bugungi kunda tadbirkorlik faoliyatini yo‘lga qo‘ygan fuqarolar tomonidan zamonga xos, barcha qulayliklariga ega, shinamgina mehmon uylari barpo etilayotganligi, chekka hududlarda bu borada tushuntirish ishlarini olib borayotgan va targ‘ibotni kanda qilmayotgan mas’ullarda qo‘shimcha motivatsiya bo‘lishi shubhasiz.